Luật sư PH: Chúng tôi có thể ‘đánh đổ’ các lập luận của Trung Quốc
PH lawyer: We can ‘demolish’ China’s arguments (20 Dec 2014)
MANILA, Philippines
– Vụ Philippines kiện Trung Quốc đối với vùng biển Đông đang nóng bỏng tranh chấp đã
dấy lên mối quan tâm mới với những phát triển gần đây trong và ngoài tòa án.
Bắc Kinh phớt
lờ hạn chót ngày 15 tháng 12 để đáp trả lập luận của Manila. Dù các chuyên gia
pháp lí và ngoại giao dự kiến trước động thái này, một loạt các sự kiện diễn ra
trước hạn chót này thúc đẩy một cuộc thảo luận sôi nổi:
- Mĩ công bố một nghiên cứu đặt câu hỏi về tính hợp pháp của đường 9 vạch của Trung Quốc
- Việt Nam vào cùng ngày nộp một bình luận về vụ kiện
- Trung Quốc công bố văn kiện về lập trường chi tiết hoá các lập luận chống lại việc trọng tài
Paul Reichler, luật sư của Philippines, nói rằng các sự
kiện trong hai tuần qua là có liên quan đến vụ kiện ra trọng tài của Manila. Trong
trả lời các câu hỏi của chúng tôi, ông đã gửi một bài phát biểu cho Rappler hôm
thứ Sáu 19 tháng 12, bàn luận về các diễn tiến này (xem: PH lawyer: China 'felt pressured' to respond)
Là một chuyên gia pháp lí nặng kí, Reichler tốt nghiệp hạng
ưu (cum laude) trường Luật Harvard và
đã trở thành một luật gia luật quốc tế hàng đầu với công ty Mỹ Foley Hoag. Ông chuyên
sâu về các tranh chấp giữa các quốc gia, và được biết đến vì đại diện cho các quốc
gia nhỏ chống lại cái mà ông gọi là "những kẻ giàu có và hùng mạnh."
Chẳng hạn, ông đã tư vấn cho Nicaragua trong vụ án lịch
sử kiên Hoa Kỳ, cho Mauritius kiện Anh Quốc, Banladesh kiện Ấn Đô, và bây giờ Philippines
kiên Trung Quốc. (xem: Rough seas: Will PH 'lawfare' work vs China?)
'CÁC DIỄN TIẾN CÓ Ý NGHĨA.' Luật sư Paul Reichler của Philippines
bàn về những diễn tiến đáng kể liên quan đến vụ trọng tài của Manila đối với Trung
Quốc trên Biển Đông. Photo courtesy: itlos.org
Sau đây là toàn bộ phát biểu của Reichler về vụ trọng tài Philippines-Trung Quốc:
Đã
có 3 diễn tiến đáng kể trong 15 ngày qua.
Thứ
nhất, ngày 5 tháng 12, Bộ Ngoại giao Mĩ công bố một chuyên khảo trong loạt bài Limits
in the Seas (số143) nghiên cứu về các yêu sách biển của Trung Quốc ở biển Đông.
Nghiên cứu này được thực hiện rất tốt. Nó vạch ra rất rõ rằng cái gọi là đường 9
vạch của Trung Quốc là trái với luật pháp quốc tế, và không thể tạo thành định nghĩa
cho các quyền lợi biển mà Trung Quốc được hưởng ở biển Đông.
Những
quyền lợi này dựa hoàn toàn vào Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS),
bác bỏ khái niệm "quyền lịch sử" trong vùng biển quốc tế. Trong mọi trường
hợp, theo nghiên cứu của Bộ Ngoại giao Mĩ, Trung Quốc đã không có được bước tiến
triển nào về "quyền lịch sử", ngay cả theo luật tập quán quốc tế trước
Công ước. Điều này phù hợp với những gì mà Philippines đã lập luận trong hồ sơ trọng
tài.
Thứ
hai, ngày 7 hoặc 8 tháng 12, Trung Quốc công bố bản tóm tắt pháp lí giải thích lí
do tại sao họ tin rằng toà trọng tài thiếu thẩm quyền đối với yêu cầu của Philippines.
Đây là một tài liệu đáng chú ý mà việc công bố gân như cùng với hạn cuối phản
ghi nhớ (Counter-Memorial) là hầu như khó là sự trùng hợp ngẫu nhiên.
Trung
Quốc rõ ràng cảm thấy bị áp lực phải chứng minh với cộng đồng quốc tế - và chính
toà trọng tài mà Trung Quốc cung cấp một cảnh sát - rằng họ không phải là một quốc
gia ngoài vòng pháp luật không tôn trọng luật pháp quốc tế.
Dù
vậy, lập luận của Trung Quốc đối với thẩm quyền có thể dễ dàng bị Philippines bác
bỏ. Thật ra, Trung Quốc đã làm cho cả toà trọng tài và Philippines dễ dàng hơn trong
công việc của họ.
Giờ
đây Toà trọng tài biết được đầy đủ các lập luận của Trung Quốc về vấn đề thẩm
quyền, thay vì phải đoán các lập luận đó có thể là gì. Và Philippines sẽ có các
mục tiêu cụ thể để nhắm vào (và đánh đổ) trong tiến trình tố tụng miệng và viết sắp tới.
Trung
Quốc đã không cố tìm cách bảo vệ tính hợp pháp của đường 9 vạch. Thay vào đó, họ
chỉ lập luận rằng toà trọng tài không có thẩm quyền đối với vụ kiện,
Trung
Quốc đưa ra 3 lập luận. Hai trong số đó – tức là tòa không có thẩm quyền giải quyết
tranh chấp lãnh thổ, hoặc phân định ranh giới biển - là hoàn toàn không thích hợp,
bởi vì Philippines không yêu cầu tòa giải quyết tranh chấp lãnh thổ hay phân định
ranh giới.
Lập
luận còn lại của Trung Quốc nói rằng Philippines theo một cách nào đó đã khước từ
quyền khởi kiện trọng tài vào năm 2013 qua việc cố gắng thương lượng một giải pháp
ngoại giao cho tranh chấp vào năm 1995, là không chấp nhận được về mặt pháp lí và
thực tế . Philippines tự tin rằng toà trọng tài sẽ thấy rằng họ có thẩm quyền đối
với vụ kiện,
Cuối
cùng, vào ngày 8 tháng 12, Việt Nam đã nộp một Tuyên Bố có quan tâm cho toà trọng
tài, trong đó nêu ra lập trường của chính họ, hoàn toàn đồng ý với Philippines cả
về thẩm quyền của toà trọng tài về yêu cầu của Philippines lẫn giá trị của những
yêu cầu đó.
No comments:
Post a Comment