Monday, December 31, 2012

Nhóm quý tộc đỏ con cháu 8 đại công thần TQ


Con cháu các đồng chí của Mao nổi lên thành lớp quý tộc mới TBCN

Nằm trong một bệnh viện quân sự Bắc Kinh năm 1990, tướng Vương Chấn (Wang Zhen) nói với một khách tới thăm rằng ông cảm thấy bị phản bội. Nhiều thập kỉ sau khi ông đã xả thân chiến đấu vì một xã hội hoàn thiện bình đẳng không tưởng, lí tưởng mà ông theo đuổi với cương vị là một trong các vị cha đẻ của Trung Hoa Cộng sản đã bị những phương cách tư bản chủ nghĩa của các con ông – lãnh đạo doanh nghiệp trongcác ngành hàng không, tài chính và máy tính – huỷ hoại.
"Bọn trứng rùa", ông nói với người khách thăm đồng cảm, dùng từ lóng chỉ bọn vô lại "Tôi chẳng nhận chúng là con đâu."
Hai trong số con trai ông bây giờ đang có kế hoạch biến một thung lũng ở phía tây bắc Trung Quốc, nơi mà cha của họ có lần đã cứu quân đội của Mao Trạch Đông khỏi chết đói thành một điểm thu hút khách du lịch trị giá $1,6 tỉ. Khu nghỉ mát tại Nam Nê Loan (Nanniwan) sẽ có chủ đề về thời cách mạng và các phiên bản thu hút du khách về những chỗ trú trong hang mà các cán bộ cộng sản đã từng tránh lạnh trong đó.
Một người con trai đứng đằng sau dự án, Vương Quân (Wang Jun), đã giúp xây dựng hai xí nghiệp nhà nước lớn nhất: Tập đoàn Trung Tín Thái Phú (Citic (6030) Group Corp.)), công ti đầu tư khổng lồ do nhà nước điều hành, là công ti đầu tiên bán trái phiếu ra nước ngoài kể từ thời cách mạng; và tập đoàn Bảo Lợi Trung Quốc(China Poly Group Corp), từng là cánh tay của quân đội, chuyên bán vũ khí và khoan dầu ở châu Phi.
Hiện nay, Vương Quân ở tuổi 71 tuổi được coi là cha đỡ đầu của các sân golf ở Trung Quốc. Ông cũng là chủ tịch của một công ti niêm yết ở Hong Kong cùng kiểm soát việc điều hành một hiệu cầm đồ và một công ti cung cấp các dịch vụ công nghệ sau hậu trường cho công an, hải quan và các ngân hàng Trung Quốc.
Học trường Thụy Sĩ
Cô con gái học ở Úc, Nguyên Nguyên (Jingjing), ghi địa chỉ nhà trong hồ sơ kinh doanh là một căn hộ ở Hong Kong trị giá $7 triệu do Citic sở hữu một phần. Con gái bà, Clare 21 tuổi, mô tả chi tiết cuộc sống của mình trên phương tiện truyền thông xã hội, từ trường nội trú Thụy sĩ cô tới các phòng chờ sân bay hạng thương gia. Mục "cái nhìn trong ngày" đăng hôm 24/8 trưng lên hình ảnh của một chiếc túi xách Lady Dior (CDI), giày Valentino nạm vàng và một vòng đeo tay Alexander McQueen. Những món trang sức này có giá khoảng $ 5.000, cao hơn nửa năm tiền lương của người lao động trung bình Bắc Kinh.
Sư giàu có của gia đình này bắt nguồn từ canh bạc do Tướng Chấn và một nhóm chiến sĩ cách mạng dày dạn chiến trường, những người được tôn kính ở Trung Quốc như “Bát Đại Công Thần” (Eight Immortals), thực hiện. Hậu thuẫn Đặng Tiểu Bình hai năm sau cái chết của Mao Trạch Đông vào năm 1976, họ đánh cuộc rằng mở cửaTrung Quốc ra thế giới bên ngoài sẽ nâng cao mức sống, đồng thời tránh được biến động xã hội có thể đe dọa việc cầm quyền của Đảng Cộng sản.

Giai cấp mới
Trong ba thập kỉ qua, họ và những người kế tục đã nâng cuộc sống hơn 600 triệu người thoát khỏi đói nghèo và tạo ra một giai cấp trung lưu có nhà riêng khi Trung Quốc vươn lên thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Về trung bình người Trung Quốc hiện nay ăn thịt gấp sáu lần năm 1976, và 100 triệu người đã đổi xe đạp mua xe hơi.
Nhóm Đại Công Thần cũng gieo mầm cho một trong những thách thức lớn nhất đối với thẩm quyền của Đảng. Họ đã giao một số tài sản chính yếu của nhà nước cho con cái mình, nhiều người trong số này đã trở nên giàu có. Đó là sự khởi đầu của một tầng lớp thương lưu (elite) mới, bây giờ được gọi là các thái tử đảng. Điều này thổi bùng lửa giận của công chúng đối với việc tích tụ của cải không đồng đều, việc tiếp cận cơ hội không công bằng và việc khai thác đặc quyền - tất cả đều xa lạ với những mục tiêu ban đầu của cuộc cách mạng cộng sản.
Để phát hiện quy mô và nguồn gốc của tầng lớp quý tộc đỏ này, Bloomberg News đã truy tìm tài sản của 103 người, những con cháu trực tiếp của 8 Đại Công Thần và vợ/chồng của họ. Kết quả cho ra một cái nhìn chi tiết một bộ phận của tầng lớp đặc quyền Trung Quốc và cách thức mà các thành viên của tầng lớp này thu vén lợi lộc từ sự bộc phát của đất nước.

Kiểm soát của  Nhà nước
Trong thập niên 1980, người ta chọn họ làm công việc điều hành các tập đoàn mới của nhà nước. Trong thập niên 1990, họ hướng vào bất động sản và vào cơn đói về than và thép ngày càng tăng của đất nước. Các cháu của 8 Đại Công Thần ngày nay là những tay chơi trong lĩnh vực cổ phần tư nhân (private equity) trong bối cảnh Trung Quốc hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu.
Dữ liệu do Bloomberg tổng hợp cho thấy 26 trong hậu duệ này điều hành hoặc nắm giữ các chức vụ hàng đầu trong các công ti nhà nước thống trị nền kinh tế. Chỉ riêng 3 người con- con trai tướng Chấn, Vương Quân, con rể Đặng Tiểu Bình, Hà Bình (He Ping), và Trần Nguyên (Chen Yuan), con trai lãnh chúa (tsar) kinh tế của Mao (Trần Vân - ND) - đứng đầu hoặc vẫn điều hành các công ti thuộc sở hữu nhà nước với tài sản cộng chung khoảng $ 1,6 nghìn tỉ năm 2011. Con số này tương đương với hơn 1/5 tổng sản lượng kinh tế hàng năm của Trung Quốc.
Các gia đình này được hưởng lợi từ việc họ kiểm soát các công ti nhà nước, tích cóp của riêng khi họ đi theo nền kinh tế thị trường. Theo dữ liệu của Bloomberg, 43 trong số 103 người đã điều hành doanh nghiệp riêng hoặc trở thành giám đốc điều hành trong các công ti tư nhân.

Wall Street
Hà Bình, Chủ tịch của Tập đoàn Poly cho đến năm 2010, nắm 22,9 triệu cổ phiếu của đơn vị kinh doanh bất động sản thuộc tập đoàn niêm yết ở Hong Kong, Poly Property Group Co (119), từ 29/4/2008. Vương Tiểu Sao (Wang Xiaochao), con rể cựu Chủ tịch Dương Thượng Côn (Yang Shangkun), một Đại Công Thần khác, sở hữu cổ phần trị giá khoảng $32 triệu trong một đơn vị bất động sản niêm yết ở Thượng Hải, Poly Real Estate Group Co (600048), tính từ cuối tháng 6. Vương Quân sở hữu 20% cổ phần của liên doanh về sân golf. Liên doanh này tính Citic, công ti mà ông điều hành trước đó, là một trong những khách hàng chính.
Thế hệ thứ ba – lớp cháu của 8 Đại Công Thần và vợ/chồng của họ, nhiều người trong số họ đang ở độ tuổi 30 và 40 - đã khai thác các mối quan hệ gia đình và việc học ở nước ngoài vào công việc làm ăn trong khu vực tư nhân. Ít nhất 11 trong tổng số 31 thành viên thuộc thế hệ này mà Bloomberg News truy được đang điều hành các doanh nghiệp riêng hay giữ các chức vụ điều hành, phổ biến nhất là trong lĩnh vực tài chính và công nghệ.
Một số đã được các ngân hàng ở Wall Street thuê, có cả Citigroup Inc (C).Morgan Stanley. (MS). Ít nhất 6 người làm việc cho các công ti cổ phần tư nhân và liên doanh vốn (các công ti này đôi khi tuyển dụng các thái tử đảng với ý định sử dụng các quan hệ của họ để giành đượcmối làm ăn).

Oán giận tăng lên
Barry Naughton, giáo sư về kinh tế Trung Quốc tại Đại học California, San Diego cho biết: "Đảng Cộng sản Trung Quốc, gần như do 8 người lãnh đạo, xác lập được tính chính đáng (legitimacy) là người cai trị của Trung Quốc vì họ đã mạnh bạo hơn so với những kẻ khác. Và bây giờ họ đang đánh mất nó, vì họ đã không thể dằn nổi lòng tham và tính ích kỉ của chính mình."
Theo một cuộc khảo sát được ngân hàng trung ương Trung Quốc ủng hộ công bố tháng này, cách biệt giàu nghèo của Trung Quốc là một trong những cách biệt rộng nhất trên thế giới – trên mức mà nhà phân tích dùng để dự đoán sự bất ổn tiềm năng 50%. Các cuộc biểu tình, bạo loạn và biến động khác, thường liên quan đến tham nhũng địa phương và suy thoái môi trường, tăng gấp đôi trong 5 năm lên tới gần 500 vụ mỗi ngày trong năm 2010.
"Người dân bình thường ở Trung Quốc biết rõ những thái tử đảng này, và khi họ nghĩ về việc thay đổi đất nước, họ có một cảm giác tuyệt vọng vì sức mạnh của các nhóm lợi ích thâm căn cố đế như thế," Naughton nói.

Các trùm tướt đoạt (Robber barons)
Cuộc sống của nhiều người trong số 1,3 tỉ người của Trung Quốc đã được cải thiện dưới chủ nghĩa tư bản nhà nước kiểm soát. Các thái tử đảng như Vương Quân cũng đã đóng một vai trò trung tâm trong việc xây dựng các thể chế củng cố những cái được này.
Và một số trong những người giàu nhất Trung Quốc không cần có dòng dõi nổi tiếng để trở nên giàu có. Trong số đó có các tỉ phú tự làm giàu như Lưu Vĩnh Hảo (Liu Yonghao), Chủ tịch công ti thức ăn chăn nuôi Tân Hi vọng (New Hope Group Co), và Trương Nhân (Cheung Yan/Zhang Yin), một trong những phụ nữ giàu nhất Trung Quốc là chủ tịch Công ti giấy Cửu Long (Nine Dragons Paper Holdings Ltd (2689))
Ngoài ra, sự thay đổi kinh tế nhanh chóng được chia sẻ không đồng đều không phảli à điều bất thường. Các ông trùm tướt đoạt của Mĩ thế kỉ 19 và sự nổi lên củacác tay đầu sỏ Nga hậu cộng sản là hai trường hợp khác. Tuy nhiên, ở Trung Quốc, nơi các nhà lãnh đạo vẫn còn theo đuổi những lí tưởng của Marx và Mao, thì có sự oán giận đối với sự bất bình đẳng về cơ hội và đặc quyền của tầng lớp thượng lưu.
Nhà lãnh đạo mới của Trung Quốc, Tập Cận Bình, 59 tuổi, cũng là một thái tử đảng, vốn là một con của một chiến sĩ cách mạng và phó thủ tướng [Tập Trọng Quân]. Có ba uỷ viên khác của ban Thường vụ Bộ Chính trị 7 người mới được bầu lên cũng là thái tử đảng.

Các thái tử đảng đồng bạn
Bloomberg News ngày 29 tháng 6 cho biết đại gia đình họ Tập đã tích lũy của cải, bao gồm các khoản đầu tư vào các công ti với tổng tài sản sở hữu là $376triệu cùng với bất độngsản ở Hong Kong trị giá $55,6 triệu. Trang web của Bloomberg đã bị chặn ở Trung Quốc từ khi tung ra chuyện này.
Ngay cả một số con cháu của 8 Đại Công Thần cũng nói rằng họ lo ngại về cái mà họ gọi là sự tham lam của các thái tử đảng đồng bạn.
"Thế hệ của tôi và thế hệ kế không có đóng góp gì cho cách mạng, độc lập và giải phóng của Trung Quốc", ông Tống Khắc Hoang (Song Kehuang), 67 tuổi, một doanh nhân mà cha ông cũng thuộc nhóm Đại Công Thần, Tống Nhậm Cùng (Song Renqiong), người giám sát các tỉnh Đông Bắc của Trung Quốc sau cách mạng 1949. "Bây giờ, một số người lơi dụng địa vị của cha mẹ để vơ vét tới hàng trăm triệu nhân dân tệ. Dĩ nhiên công chúng nổi giận. Sự căm giận của họ là hợp lí. "

Sự rơi rụng của Bạc Hi Lai
Ngoài ra, người dân tức giận về tham nhũng trong đám công chức, họ bị xem là lợi dụng chức vụ của mình. Theo tường thuật của Tân Hoa Xã ngày 13 tháng 12, có ít nhất 10 viên chức chính quyền địa phương "đã bị đổ" trong các vụ  bê bối về tham nhũng và quan hệ tình dục từ ngày Tập Cẩm Bình nhậm chức tháng rồi.
Tham nhũng ở cấp cao đã thành tiêu điểm năm nay khi Bạc Hi Lai - con trai của Đại Công Thần Bạc Nhất Ba và đang là uỷ viên Bộ Chính trị  – đã bị loại khỏi Đảng Cộng sản và bị cáo buộc nhận hối lộ, sau khi vợ ông bị kết tội giết một doanh nhân Anh. Trừ khi tham nhũng bị loại đi, “nó cuối cùng và chắc chắn sẽ dẫn đảng và đất nước tới chỗ diệt vong!" Tập Cận Bình phát biểu tháng trước, theo tờ Nhân dân, một tờ báo củaĐảng Cộng sản.
Bộ Ngoại giao ở Bắc Kinh đã không trả lời các câu hỏi được gửi bằng fax hỏi rằng Chính phủ có kế hoạch như thế nào để đối phó với ảnh hưởng của các thái tử đảng và liệu các hành động của họ có đang thổi bùng sự oán giận của công chúng hay không.
"Khi tham nhũng xảy ra từ trên chóp bu, nó sẽ chạy thẳng xuống dưới”, Đái Tình (Dai Qing), một nhà môi trường học từng sinh hoạt từ nhỏ với nhiều thái tử đảng ở Bắc Kinh sau khi được một vị tướng nổi tiếng nhận làm con nuôi. "Chúng tôi không có tự do báo chí. Không có giám sát độc lập để ngăn chặn nó."

Chỗ trú ở nước ngoài
Theo cái nhìn của người Trung Quốc bình thường việc kiểm soát của Nhà nước đối với các phương tiện truyền thông và Internet hạn chế những thứ được viết về các gia đình này, che đậy các giao dịch làm ăn của họ. Những gì có thể tìm thấy được trong các tài liệu công khai thường vẫn còn bị che khuất do việc [một người] sử dụng nhiều tên bằng tiếng phổ thông, tiếng Quảng Đông và tiếng Anh.
Để lập hồ sơ nhận dạng và lợi ích kinh doanh của họ, Bloomberg News đã lùng sục hàng ngàn trang tài liệu công ti, hồ sơ tài sản và các trang web chính thức, và tiến hành hàng chục cuộc phỏng vấn - từ một sân golf ở miền nam Trung Quốc tới khu nhà ở của gia đình Đặng Tiểu Bình ở Bắc Kinh, tới một ngôi nhà vùng ngoại ô Ann Arbor, Michigan.
Báo cáo cho thấy có ít nhất 18 con cháu của 8 Đại Công Thần sở hữu hoặc điều hành các cơ sở liên kết với các công ti đăng kí ở nước ngoài, bao gồm cả nhóm đảo British Virgin Islands và quần đảo Cayman, cũng như Liberia và các thể chế khác bảo đảm được bí mật.

Sự thu hút của Hoa Kì
Trong lúc 8 Đại Công Thần này phỉ báng "chủ nghĩa cá nhân tư sản" của các nước TBCN thì gần một nửa con cháu của họ sống, học tập hoặc làm việc ở nước ngoài, một số ở Úc, Anh và Pháp. Các thái tử đảng là những người đi du lịch và du học ở nước ngoà đầu tiên, mang lại cho họ một lợi thế không có được đối với người Trung Quốc bình thường.
Hoa Kì, nước thiết lập quan hệ ngoại giao với Cộng sản Trung Quốc vào năm 1979, là điểm đến hàng đầu: Ít nhất 23 con cháu của nhóm 8 Đại Công Thần và vợ/chồng của họ từng học ở đó, với 3 người ở Đại học Harvard và 4 tại Đại học Stanford, theo dữ liệu của Bloomberg. Có ít nhất 18 người làm việc cho các cơ sở của Mĩ, gồm American International Group Inc (AIG) và công ti luật White & Case LLP, công ti này đã thuê một trong những cháu trai của Đặng Tiểu Bình. Mười hai người có tài sản ở Hoa Kì.
Không có biện pháp được chấp nhận nào về mức độ kiểm soát mà các thái tử đảng tác động đối với nền kinh tế. Các học giả nghiên cứu về Trung Quốc ước tính rằng của cải và ảnh hưởng tập trung trong tay của khoảng từ 14 và đến vài trăm gia đình này.

Sự khống chế của các gia đình
"Dưới thời Tưởng Giới Thạch có 4 gia đình [có thế lực] , bây giờ chúng ta có 44," Roderick MacFarquhar, một nhà sử học Harvard nghiên cứu chính trị của giới thượng lưu Trung Quốc, nói có đối chiếu tới nhà lãnh đạo Quốc Dân Đảng bị thua Mao. "Để thay đổi hệ thống sẽ đòi hỏi một trãi nghiệm đớnđau nào đó tầm vóc quốc gia, khi mà người dân nói, ‘quá đủ rồi’ (enough is enough)."
Những người thường được coi như 8 Đại Công Thần bây giờ đều đã chết, dù có 3 người sống tới độ tuổi 90. Tầm vóc của họ ở Trung Quốc sánh ngang hàng với George WashingtonThomas Jefferson ở Mĩ. Họ là:
- Đặng Tiểu Bình;
- Tướng Vương Chấn (Wang Zhen), người chạy ăn cho quân đội của Mao Trạch Đông;
- Trần Vân (Chen Yun), người phụ trách kinh tế khi Mao Trạch Đông lên nắm quyền vào năm 1949;
- Lí Tiên Niệm (Li Xiannian), người có vai trò cốt cán trong mưu đồ làm kết thúc Cách mạng Văn hóa;
- Bành Chân (Peng Zhen), người đã giúp xây dựng lại hệ thống luật pháp của Trung Quốc trong thập niên 1980;
- Tống Nhậm Cùng (Song Renqiong), Trưởng ban tổ chức Đảng; người giám sát việc phục hồi các cán bộ bị thanh trừng sau Cách mạng Văn hoá;
- Chủ tịch Dương Thượng Côn (Yang Shangkun), người ủng hộ Đặng Tiểu Bình ra lệnh tiến hành vụ đàn áp ở quảng trường Thiên An Môn năm 1989;
- Bạc Nhất Ba, cựu phó thủ tướng và là người trong 8 Đại Công Thần chết cuối cùng, ở tuổi 98, năm 2007.
Họ trồi dậy từ cuộc Cách mạng Văn hóa sau khi Mao chết năm 1976, trong giai đoạn đó nhiều người trong số họ đã bị đi đày trong nước, thấy một nền kinh tế điêu tàn. Tổng sản phẩm quốc nội vào năm 1978 là $165 đầu người, so với $22 462 ở Mĩ. Với sự phát triển nổ bùng của Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Hồng Kông, nhóm Đại Công Thần bị bủa vây bởi những câu chuyện thành công của chủ nghĩa tư bản.
Những người Cộng sản chiến thắng đã xử tử các địa chủ sau năm 1949. Đồng ruộng đã trở thành Công xã Nhân dân. Các nhà máy thuộc về nhà nước.
Nhóm Đại Công Thần xoay ngược điều đó trong thập niên 1980: Nông dân có thể cho thuê đất. Doanh nghiệp tư nhân - lúc đầu ở quy mô nhỏ, sau đó lớn hơn - đã được dung nạp, sau đó được khuyến khích. Đặng Tiểu Bình đã đánh liều rằng để có tăng trưởng lớn, có thể chấp nhận một số "ruồi muỗi", ông Ezra Vogel, giáo sư danh dự tại Đại học Harvard, ở Cambridge, Massachusetts, người đã viết tiểu sử của Đặng Tiểu Bình năm 2011, nói.

'Đáng tin hơn’
Theo sưu tập các bài phát biểu của Đặng Tiểu Bình, ông đã nói trong cuộc họp của các nhà lãnh đạo hàng đầu của đảng ở Bắc Kinh vào tháng 12 năm 1978 "Chúng ta nên cho phép một số vùng và các doanh nghiệp và một số công nhân và nông dân kiếm được nhiều hơn và hưởng nhiều lợi ích hơn trước những người khác. Nếu mức sống của một số người được nâng lên trước, điều này chắc chắn sẽ là một ví dụ ấn tượng đối với 'hàng xóm' của họ."
Theo Vogel thì Trần Vân, kiến trúc sư của nền kinh tế kế hoạch Trung Quốc, muốn giữ quyền kiểm soát của nhà nước trong tay của các đảng viên kì cựu và gia đình của họ, và Đặng đã đồng ý với ông.
Vogel nói "Ông ta quả thật cảm nhận rằng vì những người này có nhiều liên hệ với Đảng hơn nên họ có thể là đáng tin hơn, những người này sẽ tuyệt đối hết lòng với Đảng và nên dựa vào họ khi cần kíp."

Siêu công ti nhiều sắc màu (Sprawling Empire)
Trong vòng vài tháng, Vương Quân, con trai của tướng Chấn, đã được sắp đặt làm người đứng đầu các hoạt động kinh doanh tại công ti Citic mới được thành lập, lúc đó có tên là Công ti Tín thác và đầu tư quốc tế Trung Quốc (International Trust và Đầu tư Corp.), do Vinh Nghị Nhân (Rong Yiren) sáng lập. Công ti này được thành lập để thu hút đầu tư nước ngoài vào một thời điểm mà dự trữ ngoại hối của nước này là $840 triệu. Ông đã biến nó thành một siêu công ti nhiều sắc màu để thúc đẩy tăng trưởng của Trung Quốc. Hiện nay Citic điều hành công ti chứng khoán niêm yết lớn nhất của Trung Quốc, ủng hộ đội bóng đá Bắc Kinh và phát triển các dự án bất động sản cao cấp. Dự trữ của Trung Quốc hiện nay đạt tới mức $3,3 nghìn tỉ.
Trong một cuộc phỏng vấn tại câu lạc bộ golf CTS Tycoon ở Thẩm Quyến thuộc miền nam Trung Quốc, Vương Quân cho biết nước này hiện nay hoàn thành các hi vọng của thế hệ cha của ông.
"Đảng Cộng sản muốn tất cả mọi người đều được giàu có để cuộc sống của họ có thể tốt hơn", Vương Quân cho biết hôm 30 tháng11, khi ông hút thuốc và nhấm nháp trà trong câu lạc bộ tại Nissan Dongfeng Cup. Ông nói "Trong thời cách mạng, nếu được ăn no bụng và có đủ quần áo để mặc ấm, thì người ta rất hài lòng.Nhưng bây giờ nhu cầu của người ta ngày càng tiếp tục lớn hơn".

Đội Trung Quốc
Trên sân golf, Vương Quân quan sát các cầu thủ từ một vị trí thuận lợi trên một trong bãi cỏ xanh, một đồng nghiệp cầm dù che trên đầu ông để cho ông khỏi bị mưa. Đội trưởng của đội Trung Quốc tại giải đấu này, được tạp chí Golf Inc xếp đứng thứ 16 trong những người có ảnh hưởng nhất trong thể thao trên toàn thế giới năm nay - cao hơn Tiger Woods.
Vương Quân cho biết ông bắt đầu chơi golf vào năm 1986 vì một ngân hàng Nhật Bản có đầu tư cho sân golf thứ hai của Bắc Kinh đã cho ông làm thành viên danh dự.
"Trung Quốc mở cửa và muốn có các nhà đầu tư nước ngoài", ông nói. "Nếu một thành phố thiếu sân golf, họ sẽ không đến."
Citic đã trở thành nhà tài trợ hàng đầu cho các sân golf ở Trung Quốc và thậm chí đã đi vào thiết kế và quản lí các sân golf. Trong năm 2008, Vương Quân đã trở thành chủ tịch Công ti quản lí Thể thao Thẩm Quyến (Shenzhen Sports Management Ltd), một liên doanh được một chi nhánh của Citic lập ra 5 năm trước đó, theo hồ sơ của công ti. Ông đã mua lại của Citic 20% phần hùn trong liên doanh.

Đội ngũ cách mạng
Vương Quân đã không trả lời một email gửi đến ông và gửi tới Nhóm Chuyển tiếp với những câu hỏi thêm, bao gồm cả việc liệu cha ông có từng tỏ ra không chấp thuận đối với các giao dịch làm ăn của ông hay không. Người khách thăm năm 1990 bên giường bệnh của Vương Chấn khi ông đang hồi phục từ vụ gãy chân nói ông tướng giải thích rằng ông rất buồn vì các con của ông đã đi lạc khỏi đội ngũ cách mạng. Người khách đồng cảm này yêu cầu không được nêu tên vì sợ bị trả thù.
Hai người con trai khác của tướng Chấn, Vương Chi (Wang Zhi) và Vương Binh (Wang Bing), đã không trả lời cho các câu hỏi gửi đến Nhóm Chuyển tiếp có liên hệ với đội golf của họ.
Citic đã không trả lời các cuộc gọi điện thoại và câu hỏi gửi bằng fax hỏi về mối quan hệ kinh doanh với Vương Quân.
Bloomberg đã thấy có con cháu của 6 trong 8 Đại Công Thần hay hay vợ/chồng họ đang làm việc tại Citic hoặc các đơn vị của nó. Con gái cố Chủ tịch Dương Thượng Côn tên Dương Lực (Yang Li), là Chủ tịch danh dự của một công ti do Citic sở hữu một phần. Bà ta đã ghi địa chỉ của mình trong hồ sơ của công ti là một căn hộ ở Hong Kong thuộc sở hữu của một đơn vị khác của Citic. Con trai của Bành Chân, Phó Lượng (Fu Liang), nằm trong hội đồng quản trị của một đài truyền hình truyền hình và phát triển bất động sản do Citic làm chủ.
Các cố gắng để tiếp xúc với bà Lực và ông Lượng qua các đơn vị Citic tương ứng của họ đều không thành.

Công nghiệp vũ khí
Năm 1983, Vương Quân nhảy vào ngành công nghiệp vũ khí, biến các nhà máy vũ khí do quân đội Trung Quốc điều hành thành các xí nghiệp thương mại. Ông là một trong những người sáng lập Poly cùng với con rể Đặng Tiểu Bình là Hà Bình, thiếu tướng trong Quân đội Giải phóng Nhân dân. Công ti thu được hàng trăm triệu đô la qua bán vũ khí cho Miến Điện, Iran và Pakistan, theo một báo cáo được công bố bởi Viện Nghiên cứu chiến lược trường chiến tranh Quân đội Mĩ (the U.S. Army War College).
Theo trang web của công ti, công ti đã mở rộng để điều hành các mỏ than, một nhà đấu giá và một liên doanh với Ferrari SpA, và xây dựng đường xá ở Sudan, biệt thự cho người nước ngoài ở Bắc Kinh. Công ti cũng có một kênh truyền hình du lịch và một chuỗi các rạp chiếu phim.
Ít nhất 3 người thân của các Đại Công Thần làm việc tại Poly. Con rể của cựu Chủ tịch Dương Thượng Côn, Vương Tiểu Sao, là giám đốc điều hành tối cao.

Windows tiếng Trung
Tập đoán Poly đã không trả lời một bản fax gửi đến trụ sở chính của họ ở Bắc Kinh thu xếp một một cuộc phỏng vấn với Hà Bình và Vương Tiểu Sao. Ba cuộc gọi cho thư kí của Vương Tiểu Sao đều không được trả lời. Một phụ nữ trả lời điện thoại tại trụ sở Bắc Kinh cho biết Hà Bình đã nghỉ hưu và không thể tiếp xúc được.
Dương Đại Lí (Yang Dali), giáo sư chính trị tại Đại học Chicago, người đã viết cuốn sách về kinh tế và chính trị của Trung Quốc, nói “Toàn bộ đất nước đều đang làm ăn -Đảng, quân đội, tòa án, văn phòng công tố, cảnh sát. Người trong cuộc có thể làm giàu rất nhanh chóng."
Vương Chi, con trai thứ ba của tướng Chấn, sử dụng 300 000 nhân dân tệ ($48 112) từ Bộ Điện tử chủ quản, làm ra các máy tính cá nhân. Sau đó, ông hợp tác với Bill Gates để phát triển phiên bản tiếng Trung phần mềm Windows.

Trốn thuế
Fraser Howie, đồng-tác giả quyển: "Chủ nghĩa tư bản đỏ: Nền móng tài chính mong manh của sự trổi dậy thần kì của TQ” (Red Capitalism: The Fragile Financial Foundation of China’s Extraordinary Rise) nói "Không có gì ngạc nhiên là những người có nhiều quan hệ có được những thứ tốt nhất trong thập niên 80. Vấn đề là sau 20 năm, họ vẫn có được tiếp cận tốt nhất bởi vì sân chơi chưa được san bằng."
Trốn thuế và trục lợi quá tràn lan tại các công ti nhà nước vào năm 1988 đến nỗi 5 trong số công ti lớn nhất đã bị chính phủ điều tra và sau đó bị phạt vì các vi phạm này, báo Nhân dân đưa tin vào tháng 8 năm sau đó. Trong các công ti [vi phạm] có cả Citic và Tổng công ti Phát triển Khang Hoa Trung Quốc (China Kanghua Development Corp), một doanh nghiệp có hàng chục công ti con và được thành lập bởi các tổ chức từ thiện do con trai của Đặng Tiểu Bình là Phát Phương (Pufang), hiệnnay 68 tuổi, điều hành.
Bất ổn ngày càng tăng trong sinh viên, và công nhân tức giận với đặc quyền và việcgia tăng của cải của các thái tử đảng. Những thay đổi kinh tế do Đặng Tiểu Bình mở đường đã hồi sinh nông thôn Trung Quốc. Ở các thành phố, các đơn vị công tác nhân dân vẫn còn cung cấp tất cả mọi thứ từ nhà cửa đến chăm sóc y tế và giáo dục. Lạm phát đã chạy lên tới mức 18,8% vào năm 1988, xói mòn vác nguồn thu nhập. Sự tức giận thậm chí còn lọt được vào Đại sứ quán Hoa Kì tại Bắc Kinh.

Visa đáng thèm
Vào đêm trước của vụ biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn,Trần Nguyên (con trai của Đại Công Thần Trần Vân), lúc đó là phó thống đốc của Ngân hàng trung ương Trung Quốc và bây giờ là chủ tịch ngân hàng chính sách lớn nhất của Trung Quốc, sử dụng mối quan hệ với Nhà Trắng để giúp cho con trai ông lấy được một visa đáng thèm và một chỗ ngồi tại một trường tư nội trú có uy tín ở Mĩ vào thời điểm mà hầu hết người dân Trung Quốc không được phép rời khỏi đất nước này.
Người ông Nguyên tiếp xúc, Douglas Paal, chuyên gia châu Á trong Hội đồng An ninh Quốc gia của Tổng thống H.W. Bush cho biết, ông sẽ giúp đỡ và đã liên hệ với Đại sứ lúc đó là James Lilley, nay đã mất. Paal nói rằng ông ta ngạc nhiên về sự phản ứng.Lilley đã nói với ôngrằng làm điều giúpđỡ này sẽ làm nổ ra sự tức giận trong các nhân viên Trung Quốc trong Đại sứ quán.

Quảng trường Thiên An Môn
"Tôi mới phát hiện có bao nhiêu là nhân viên trong đại sứ quán, nhất là nhân viên Trung Quốc, ghét nhìn thấy các thái tử đảng có đượccác  lợi lộc," Paal, hiện nay là Phó chủ tịch nghiên cứu tại Quỹ Carnegie cho Hòa bình Quốc tế ở Washington, nói.
Giân dữ của công chúng bùng nổ trong mùa xuân năm 1989. Sinh viên đã xuống đường và đổ xô vào Quảng trường Thiên An Môn. Trong khi các nhà quan sát xem truyền hình ngoài Trung Quốc chủ yếu nhìn thấy cuộc tuần hành như là một đòi hỏi về dân chủ, thì con cái có đặc quyền đặc lợi của cán bộ chóp bu cũng là một mục tiêu, theo Dương Đại Lí, giáo sư Đại học Chicago. Những người biểu tình thậm chí còn dám thách thức vả con trai của Đặng Tiểu Bình, Phát Phương, người đã bị liệt trong cuộc Cách mạng Văn hóa, qua việc phân phát tờ rơi cáo buộc các công ti của ông nàytrốn thuế và buôn lậu, theo các ghi nhận bao gồm một bộ sưu tập các bài phát biểu và các tác phẩm khác do Princeton University Press xuất bản.
Đó là mối đe dọa lớn nhất đối với kế hoạch cho Trung Quốc của nhóm Đại Công Thần kể từ khi họ đã đặt cuộc vào một cuộc chỉnh sửa lớn nền kinh tế một thập kỉ trước đó.
Đặng Tiểu Bình đã triệu tập một số Đại Công Thần đồng bạn đến nhà ông vào cuối tháng 5. Đối mặt với sự phá hỏng có thể có tất cả mọi thứ họ muốn xây dựng, Đặng Tiểu Bình và các nhà cách mạng kì cựu khácđã quyết định dùng quân đội để lập lại trật tự. Xe tăng đổ vào trung tâm Bắc Kinh và phong trào ủng hộ dân chủ đã bị nghiền nát mạnh bạo ngày 04 tháng 6.
Cuộc đàn áp dập tắt có hiệu quả chiến dịch công chúng chống tham nhũng, Bảo Đồng (Bao Tong), một quan chức cao cấp của đảng đã bị bắt vài ngày trước khi chiến dịch truy quét về tội làm kẻ phản cách mạng và đã chịu ra bảy năm tù giam, cho biết.

Rượu Mao Đài, Thuốc lá
"Nó che đậy, dung dưỡng, làm ngơ với tham nhũng và khuyến khích điều đó," Bảo Đồng cho biết trong một cuộc phỏng vấn điện thoại ngày 11 tháng 12 từ nhà ông ở Bắc Kinh.
Tham nhũng hiện nay tồi tệ hơn rất nhiều so với thập niên 1980, ông Đồng nói.
"Một chai Mao Đài, hai thùng thuốc lá Trung Hoa - tham nhũng chỉ ở mức như thế vào lúc đầu", ông Bảo, 80 tuổi cho biết. "Bây giờ một doanh nghiệp trị giá 10 tỉ nhân dân tệ có thể được mua với 1 tỉ đồng. Đây sẽ là điều kinh hoàng đối với người dân thời đó. "
Các lãnh đạo Trung Quốc đã có giải quyết một số bất bình của những người biểu tình. Citic đã bị kiểm toán và bị phạt. Kanghua Development đã bị giải tán. Đảng đã ban hành một chỉ thị cấm con cái của các cán bộ cao cấp làm hoạt động kinh doanh.

Thái tử đảng bật dậy trở lại
Lệnh cấm không kềm giữ con cái của nhómĐại Công Thần lâu. Cơ hội cho các thái tử đảngđã tăng mạnh trong thập niên 1990 sau khi Đặng Tiểu Bình khởi động một làn sóng thay đổi kinh tế khác. Họ nhảy vào các ngành công nghiệp đang bùng nổ bao gồm cả hàng tiêu dùng và bất động sản như nhà máy mới, mở rộng đô thị làm chuyển đổi cảnh quan của Trung Quốc.
Hai trong số các con của Đặng Tiểu Bình - Đặng Dung (Dang Rong), 62 tuổi, và anh trai bà, Đặng Thực Phương (Dang Zhifang) - là những người đầu tiên đi vào bất động sản, thậm chí trước khi có các quy định mới thương mại hóa thị trường nhà ở cho công chúng của đại lục vào năm 1998. Hai năm sau khi Đặng Dung tháp tùng cha cô trong chuyến đi nổi tiếng về miền nam Trung Quốc năm 1992 để giới thiệu sự thành công của trung tâm xuất khẩu mới nổi Thẩm Quyến, bà đã ở Hồng Kông để quảng bá công ti phát triển mới do bà lãnh đạo ở Thẩm Quyến.
Một số căn hộ trong khu phức hợp 32-tầng đã được bán với giá khoảng $240 000 một căn, theo một mục trên trang nhất báo Bưu Điện Hoa Nam buổi sáng (South China Morning Post). Hồ sơ công ti cho thấy vào nửa cuối thập niên 1990 hai người có cùng tên với em dâu của Đặng Dung, Lưu Hiểu Nguyên (Liu Xiaoyuan), và cháu gái của Vương Chấn, Vương Nguyên Nguyên sở hữu phân nửa công ti này.
Đặng Dung và Đặng Thực Phương đã không trả lời cho các câu hỏi gửi bằng fax tới văn phòng tương ứng của họ ở Bắc Kinh. Không tiếp xúc được Lưu Hiểu Nguyên thông qua một trong những công ti có liên quan để được ý kiến bình luận. Vương Nguyên Nguyên đã không trả lời các câu hỏi gửi tới văn phòng của bà ở thủ đô của Trung Quốc và một phóng viên đã đến đó hai lần được cho biết là bà ấy không ở đó.

Doanh nhân Chính phủ
Giáo sư Đinh Học Lương(Ding Xueliang) thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong, người từng nghiên cứu cách thức mà một sở cảnh sát tỉnh lập ra công ti bất động sản với hàng tỉ nhân dân tệ thuộc tài sản nhà nước vào thập niên 1990, cho biết "Sau chuyến đi kiểm tra phía nam của Đặng Tiểu Bình, nhiều doanh nghiệp nhà nước, văn phòng chính phủ, cảnh sát và quân đội đã bắt đầu phát triển các ngành công nghiệp dịch vụ như khách sạn, du lịch, và nhà ở”. Ông nói ông đã dừng nghiên cứu của mình sau khi các quan chức cảnh báo là ông có thể bị giết. "Khi bạn đi đến cấp độ con cái hoặc người thân của các lãnh đạo cấp cao nhất thì về cơ bản bạn đã đến chỗ cốt lõi. Bạn không thể điều tra được."
Sự tăng trưởng của thị trường đã chuyển nhiều quan chức thành các nhà tư sản thị trường tự do khi các cơ quan chính phủ đưa các công ti lên niêm yết trên thị trường chứng khoán mới lập của đại lục. Ngoài ra còn có một làn sóng của các công ti niêm yết ngoài biên giới ở Hong Kong.

Đất hiếm
Con rể của Đặng Tiểu Bình là Ngô Kiến Thường (Wu Jianchang), giám đốc điều hành cao cấp trong một công ti kim loại thuộc sở hữu nhà nước, năm 1993 trở thành chủ tịch của một công ti con được niêm yết ở Hong Kong.
Ông tiếp tục đi lên thành Thứ trưởng Bộ luyện kim và đứng đầu Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc, đồng thời cũng là Chủ tịch danh dự của Công ti thuỷ vận & chuyên chở Kim Huy (Jinhui Shipping & Transportation) niêm yết ở Oslo và là giám đốc củaCông ti đồng Giang Tây (Jiangxi Copper (358)) tại Hồng Kông, và các công ti công khác nữa.
Công ti do ông Thường điều hành và một công ti do một con rể khác của Đặng Tiểu Bình, Trương Hồng (Zhang Hong), điều hành hợp nhau mua một trong những nhà sản xuất chính vật liệu cho nam châm đất hiếm của General Motors Co (GM). Việc mua Magnequench và việc đóng cửa xưởng sản xuất Mĩ tiếp theo của nó đã giúp Trung Quốc hoàn thành mục tiêu của Đặng Tiểu Bình về thống trị thị trường khoáng sản này, bây giờ được sử dụng trong bom thông minh của Mĩ, tua bin gió và xe hybrid (xe có động cơ chạy bằng 2 hay nhiều nguồn năng lượng).
Glenn Maguire, cựu giám đốc kinh tế châu Á của Societe Generale SA tại Hong Kong nói "Bằng chứng rõ mồn một: Con cháu và các gia đình trực hệ của 8 Đại Công Thần đã rút rỉa tài sản khổng lồ, quyền lực khổng lồ và đặc quyền khổng lồ từ các cải cách thị trường của các doanh nghiệp nhà nước trong thập niên 1990 và vào những năm 2000".

Theo bước cha
Chỉ có hai người thuộc thế hệ cháu nhận việc làm nhà nước trong khi hầu hết đều đi thẳng vào doanh nghiệp tư nhân. Việc Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001 đã dấy lên một thập kỉ tăng trưởng với mức trung bình 10,6% một năm mà các thái tử đảng có thể nhảy vào.
Cháu trai 38 tuổi của Đặng Tiểu Bình, Trác Tô (Zhuo Su), theo bước cha mình, Ngô Kiến Thường, đi vào kinh doanh kim loại. Tô lãnh đạo một công ti mua cổ phần thuộc một doanh nghiệp quặng sắt của Úc.
Trác Tô là Chủ tịch Công ti Nhất tiễn Đầu tư (Yijian Investment), theo danh thiếp và hồ sơ của công ti tại Trung Quốc và Hồng Kông liên kết Tô với công ti. Báo cáo năm 2012 của công ti của Úc Golden West (GWR) cho thấy Yijian nắm 1,6 triệu cổ phiếu, hay 0,83% phần hùn của công ti này, như là một phần của thỏa thuận đạt được vào năm 2008.
Các thái tử đảng cũng sử dụng việc đào tạo và các quan hệ ở nước ngoài khi về nước để đi vào vào lĩnh vực tài chính và thực hiện các thỏa thuận làm ăn. Theo dữ liệu của Bloomberg có ít nhất 12 trong số 31 cháu và vợ/chồng của họ làm việc trong lĩnh vực tài chính, trong đó có 6 người trong cổ phần tư nhân hay vốn liên doanh.

Trường có uy tín
Khi các con của Trần Nguyên bước vào trưởng thành, ông đang giám sát việc mở rộng ngân hàng nhà nước mà ông điều hành từ năm 1998, Ngân hàng Phát triển Trung Quốc (Development Bank Corp). Tài sản của ngân hàng này trị giá hơn $1 nghìn tỉ.
Sau khi theo học ở Concord Academy bang Massachusetts, con trai ông, Trần Tiếu Hân (Chen Xiaoxin), còn có tên là Charles, học tiếp ở Đại học Cornell, và sau đó ở Stanford để lấy bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA). Hân đã làm việc cho Citigroup ở Hồng Kông và cho Abax Global Capital Ltd, một công ti cổ phần tư nhân.
Em gái Hân, Trần Hiểu Đan (Chen Xiaodan), còn có tên là Sabrina, theo học ở Tabor Academy bang Massachusetts, nơi mà hiện nay học phí hàng năm cho học sinh nội trú là khoảng $50 000. Sau đó, cô học tiếp ở Đại học Duke bang Bắc Carolina, và cuối cùng ở Harvard để lấy bằng MBA , tốt nghiệp vào đầu năm nay, theo hồ sơ nhà trường.

Sabrina Trần
Cô đã làm việc cho Morgan Stanley ở New York. Năm nay Permira Advisers LLP, một công ti cổ phần tư nhân châu Âu, thuê cô ở Hồng Kông. Permira năm ngoái đã kí kết hợp tác với Ngân hàng Phát triển Trung Quốc do cha cô điều hành. Hai công ti đã đồng ý theo đuổi các cơ hội đầu tư ở Trung Quốc và hậu thuẫn các công ti Trung Quốc khi họ tìm cách mở rộng sang châu Âu.
Một phát ngôn viên củaPermira trụ sở tại London cho biết qua một email rằng công việc của Sabrina Trần không biểu hiện một sự xung khắc lợi ích, và nếu có một xung khắc nổi lên, công ti sẽ quản lí nó theo cách có lợi nhất cho các nhà đầu tư. Sabrina đã không trả lời các cú điện thoại gọi tới văn phòng cô.
Ngân hàng Phát triển Trung Quốc đã chưa tiến hành bất kì hoạt động làm ăn nào với Permira, và vì Sabrina Trần "chỉ mới ở đó một tháng, cô ấy chưa thể tham gia vào bất kì hoạt động nào có xung khắc lợi ích", ngân hàng cho biết trong một fax hồi tháng 12.
Ít nhất một nhà đầu tư thấy rằng không nhận ra được các thành viên thuộc gia đình của 8 Đại Công Thần có thể sẽ là điều rắc rối.

“Chưa nắm được cái gì đó'
Yemi Oshodi, giám đốc điều hành Wallachbeth Capital LLC tại New York lúc đó, kêu gọi các khách hàng của mình đánh cuộc chống lại đề xuất mua lại của Công ti Điện cơ Cáp Nhĩ Tân (Harbin Electric Inc) năm 2011. Việc mua lại này được sắp đặt chủ yếu từ tài trợ bằng một khoản vay trị giá $400 triệu từ Ngân hàng Phát triển Trung Quốc.
Oshodi cho biết ông tin rằng ngân hàng dứt khoát sẽ không thông qua số tài trợ này vì giá đưa ra cho nhà sản xuất động cơ điện của Trung Quốcniêm yết tại Mĩ này là quá cao. Bị tấn công từ những người giao dịch khống (short seller – người mua đi bán lại cổ phiếu mà họ vay với hi vọng kiếm lời - ND) chất vấn về tính chính xác của các báo cáo tài chính của của Harbin Electric, giá cổ phiếu của công ti này đã tụt hơn 50% trong một ngày vàotháng 6 năm 2011.
"Tôi khó có thể tin rằng ngân hàng sẽ cấp cho một khoản vay không có bảo đảm," Oshodi nói. "Tôi chỉ tự nghĩ, rõ ràng tôi chưa nắm được một cái gì đó. Không có cách chi ngân hàng này sẽ thông qua khoản vay này."
Sau đó, thỏa thuận đã thông qua.
Điều mà Oshodi không biết là có một quan hệ gia đình trong đó. Thỏa thuận này đã được Abax tài trợ một phần. Abax là công ti cổ phần tư nhân mà Trần Tiếu Hân là một giám đốc của nhiều đơn vị có dính líu vào vụ giao dịch này.

Chối bỏ có xung khắc
Oshodi nói nếu ông biết trước mối quan hệ gia đình giữa Abax và Ngân hàng Phát triển, thì ông đã đặt cuộc theo cách khác rồi. Mối liên hệ đó "tuyệt đối cần phải được" tiết lộ ra trước, ông nói.
Donald Dương, một thành viên trong ban giám đốc Abax, từ chối bình luận. Ngân hàng Phát triển Trung Quốc cho biết trong bản fax trả lời các câu hỏi rằng Trần Tiếu Hân đã rời Abax và không bao giờ tham gia vào bất kì công việc nào tạo ra một xung khắc lợi ích. Harbin Electric đã không trả lời cho các câu hỏi được gửi qua email.
Tiếu Hân, 39 tuổi, đã không trả lời tin nhắn để tại căn hộ của ông ở Bắc Kinh, cách trụ sở chính của Ngân hàng Phát triển Trung Quốc hai dãy phố về phía bắc. Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kì tại Washington không bình luận.
Howie, trước đây là Giám đốc quản lí của CLSA Asia-Pacific Markets đóng ở Singapore nói rằng điều quan trọng là phải đánh giá đúng sức mạnh của các qua hệ gia đình.
Ông tiếp "Những cải cách đã không làm thị trường thành nặc danh. Họ đã làm cho việc biết những người mà bạn đang giao dịch với trỏ nên quan trọng hơn."

Đầu tư ra nướcngoài
Sự giàu có và các quan hệ của tầng lớp quý tộc mới của Trung Quốc thường được dấu kín ở các địa điểm ở nước ngoài với các quy tắc bảo mật nghiêm ngặt.
Diệp Tĩnh Tử (Ye Jingzi), cháu gái của nguyên soái huyền thoại [Diệp Kiếm Anh] và là vợ của cháu trai của tướng Vương Chấn, mang cuộc thi Hoa hậu Thế giới về Trung Quốc và tổ chức các cuộc đua xe trên đường phố Thượng Hải.
Ít được biết đến là việc Tĩnh Tử, 37 tuổi, là chủ tịch của Công ti Động cơ Starpower Liêu Ninh (Starpower Engine Co), một công ti có kế hoạch sản xuất động cơ xe hơi ở phía đông bắc Trung Quốc với công nghệ do công ti dầu khổng lồ sở hữu nhà nước Malaysia Petroliam Nasional Bhd (PCHEM) cung cấp. Nhà đầu tư duy nhất này của Starpower đăng kí ở quần đảo Virgin thuộc Anh, theo hồ sơ của công ti. Các cố gắng liên lạc Diệp Tĩnh Tử đều không thành. Petronas không trả lời các câu hỏi đã gửi qua email.
Lối sống của một số thành viên thế hệ thứ ba khuôn theo lối sống của tầng lớp giàu có thế giới - những kẻ vốn là bạn học của họ tại Thụy Sĩ, Anh và các trường nội trú ở Mỹ.
Sabrina Trần đã gây xôn xao khi cô xuất hiện tại một buổi khiêu vũ của những người mới bắt đầu ở Paris vào năm 2006, đã khiêu vũ cùng với một công chúa Bỉ và bá tước Ý, theo trang web về các sự kiện.

'Môi trường tư bản chủ nghĩa'
"Bây giờ với lớp trẻ lớn lên trong một môi trường cơ bản là tư bản chủ nghĩa, họ thậm chí vượt xa khỏi một xã hội không giai cấp và bất kì loại ước mơ không tưởng nào", ông Sidney Rittenberg, 91 tuổi, cựu phiên dịch của Mao nói. Ôngcùng sống với nhóm Đại Công Thần khi họ vẫn còn phiến quân chiến đấu để nắm quyền kiểm soát đất nước.
Một thành viên thế hệ thứ ba khác, Trác Duyệt (Zhuo Yue), 33 - tuổi con gái của Đặng Dung, chú tâm vào từ thiện.
Tháng trước, cô đã giúp tổ chức một hội nghị về hoạt động từ thiện tại Bắc Kinh. Các quan chức đã được di chuyển tới lui trên xe sedan BMW trắng với dòng chữ "Dịch vụ BMW VIP" dán trên cửa. Đồng hồ Thuỵ Sĩ Hublot giá $16 000 được bán ở sảnh bên ngoài hội trường hội nghị. Con trai của Warren Buffett, Peter, và cựu Thủ tướng Anh Tony Blair nằm trong số khách dự.

Động thổ
Bảy trăm cây số về phía tây nam của Bắc Kinh là Nam Mê Loan, theo website của chính phủ con trai tướng Chấn lên kế hoạch làm khu du lịch nơi đây, dân làng đã bỏ lỡ dịp bùng nổ kinh tế của Trung Quốc. Một số vẫn còn sống trong nhà xi măng một phòng không sưởi. Ngược lại, nhiều nhà cao tầng hiện đại vươn lên ở khu đồi núi cách 40 phút về phía bắc, ở thành phố Diên An, nơi đó bảy thập kỉ trước, 8 Đại Công Thần đã giúp Mao xây dựng lực lượng nổi dậy lật đổ sự cai trị của Quốc Dân Đảng Trung Hoa.
Hai năm trước, dân làng vây quanh anh em họ Vương khi họ đã động thổ dự án 265-km vuông, bên cạnh bảo tàng tưởng niệm lữ đoàn 359 của tướng Chấn. Binh sĩ của ông ăn "rau củ và cỏ dại" để sống sót, theo một tường thuật năm 1982 của một cựu chiến binh Diên An.
Theo một trang web của chính phủ, Vương Quân nói tại buổi lễ "Chúng tôi luôn luôn ghi nhớ tình thân hữu sâu đậm của người dân Nam Mê Loan. Chúng tôi có trách nhiệm đóng góp cho sự phát triển kinh tế của nó."
Lời cam kết đó đã cho dân làng hi vọng. Bây giờ, họ tự hỏi, liệu dự án có xúc tiến và tạo ra công ăn việc làm mới và những ngôi nhà hiện đại hay không.
"Nam Mê Loan nổi tiếng, nhưng nó không còn mang lại gì nhiều cho người dân địa phương", ông Nghiêm Tuấn Huy (Yanjun Hui), người lãnh được số tiền tương đương với $400 một tháng từ lương hưu. “Khi xưa, tất cả mọi công nhân đều như nhau. Từ anh lính trơn tới lãnh đạo, tất cả đều ăn chung và sống chung với nhau. Bây giờ thì khác rồi. "

Thành Long
Trong khi ông Huy chờ đợi những thay đổi trong cuộc sống của mình, cháu cố của tướng Chấn, Clare Vương, phổ biến trên các trang mạng truyền thông xã hội các thay đổi trong cuộc sống của cô: nhồi nhét kiến thứctới quá khuya cho một dự án thiết kế của khoá học kiến trúc tại một trường đại học ở Sydney, đi nghỉ mát ở khu nghỉ dưỡng suối nước nóng ở Nhật Bản, một chiếc khăn choàng mới cho sinh nhật thứ 21, thuốc nhuộm tóc màu xanh hoàng gia.
Hồi tháng 2 cô đăng một ảnh của cô chụp với ngôi sao điện ảnh Thành Long tại chỗ mà cô mô tả là cuộc triển lãm tranh của mình. Clare từ chối phỏng vấn khi tiếp xúc được qua điện thoại. Cô cho biết trong một email rằng cô tôn trọng ông cố của mình mà không trả lời các câu hỏi khác.
Ngày 6 tháng 12, cô đã đưa lên một bài về bộ móng tay được gọt dũa của cô. Cùng ngày, theo hồ sơ của Công ti đầu tư Đào hoa Thẩm Quyến (Shenzhen Blossom Investment), một công ti nắm giữ một phần vốn công ti thanh toán trực tuyến của Nguyên Nguyên, mẹ cô, kê tên một chủ tịch mới.
Chủ tịch mới là ai? Một người có tên là Vương Cát Tường (Wang Jixiang). Tên tiếng Trung của Clare.

Wednesday, November 21, 2012

Phát biểu của Tổng thống Obama tại Đại học YANGON

Phát biểu của Tổng thống Obama
tại Đại học YANGON

TỔNG THỐNG OBAMA: Cảm ơn các bạn. (Vỗ tay) Myanmar Naingan, Mingalaba! [Xin chào đất nước Myanmar](Tiếng cười và vỗ tay) Tôi rất vinh hạnh có mặt ở đây tại trường đại học này và là Tổng thống đầu tiên của Hoa Kì đến thăm đất nước của các bạn.

Tôi đến đây vì tầm quan trọng của quốc gia các bạn. Các bạn sống ở ngã tư đường của Đông và Nam Á. Các bạn tiếp giáp với hai quốc gia đông dân nhất hành tinh. Các bạn có một lịch sử lâu dài hàng ngàn năm, và có khả năng giúp xác định vận mệnh của khu vực phát triển nhanh nhất này trên thế giới.

Tôi đến đây vì vẻ đẹp và sự đa dạng của đất nước các bạn. Tôi đã thấy chỉ mới ngày hôm nay bảo tháp vàng Shwedagon, và đã xúc động bởi ý tưởng vượt thời gian của lòng từ bi (metta) - niềm tin rằng thời gian của chúng ta sống trên trái đất này có thể được xác định bằng sự khoan dung và tình yêu. Và tôi biết vùng đất này vươn từ các khu dân cư đông đúc của thành phố cổ này cho đến bản quán của hơn 60 000 làng quê, từ các đỉnh núi của dãy Himalaya, các khu rừng của bang Karen vươn cho tới hai bờ sông Irrawady.

Tôi đến đây vì lòng ngưỡng mộ của tôi đối với trường đại học này. Chính ở nơi đây tại ngôi trường này cuộc phản đối chế độ thực dân đầu tiên đã được tổ chức. Chính ở nơi đây Aung San đã biên soạn một tạp chí trước khi lãnh đạo phong trào độc lập. Chính ở nơi đây U Thant đã học được những con đường của thế giới trước khi dẫn dắt thế giới tại Liên Hiệp Quốc. Ở đây, việc học tập nghiên cứu đã phát triển mạnh trong thế kỉ qua và sinh viên đứng lên đòi các quyền cơ bản của con người. Bây giờ, cuối cùng Quốc hội của các bạn đã thông qua một nghị quyết đem lại sức sống mới cho trường đại học này và nó phải giành lại sự vĩ đại của mình, bởi vì tương lai của đất nước này sẽ được xác định bằng việc giáo dục thế hệ trẻ.

Tôi đến đây vì lịch sử giữa hai nước chúng ta. Một thế kỉ trước, các nhà buôn và các nhà truyền giáo Mĩ đã đến đây tạo dựng những mối quan hệ về của niềm tin và thương mại và tình hữu nghị. Và từ bên trong các biên giới này trong chiến tranh thế giới thứ II, các phi công của chúng tôi đã bay tới Trung Quốc và nhiều binh lính của chúng tôi đã hi sinh mạng sống của họ. Cả hai nước chúng ta đều từ Đế quốc Anh thoát ra, và Mĩ là một trong những nước đầu tiên công nhận Liên minh độc lập Miến Điện. Chúng tôi tự hào đặt một Trung tâm Mĩ tại Rangoon và xây dựng các trao đổi qua lại với các trường học như thế này. Và qua nhiều thập kỉ của sự khác biệt, người Mĩ đã thống nhất trong tình cảm của mình đối với đất nước này và nhân dân của nó.

Trên hết, tôi đến đây vì niềm tin vào phẩm giá con người của Mĩ. Trong nhiều thập kỉ qua, hai nước chúng ta đã trở thành người xa lạ. Nhưng hôm nay, tôi có thể nói với bạn rằng chúng tôi luôn luôn vẫn hi vọng về người dân của đất nước này, về các bạn. Các bạn đã cho chúng tôi hi vọng và chúng tôi làm chứng cho lòng can đảm của các bạn.

Chúng tôi thấy các nhà hoạt động mặc đồ trắng tới thăm gia đình các tù nhân chính trị vào ngày chủ nhật và các nhà sư mặc áo vàng (saffron) biểu tình một cách hòa bình trên các đường phố. Chúng tôi được biết những người dân bình thường đã tổ chức các đội cứu trợ để ứng phó với một cơn bão, và được nghe tiếng nói của các sinh viên và nhịp đập của các nghệ sĩ hip-hop thể hiện tiếng nói của tự do. Chúng tôi cũng biết những người lưu vong và người tị nạn không bao giờ mất liên lạc với gia đình của họ hoặc quê quán của họ. Và chúng tôi được gợi cảm hứng từ phẩm giá kiên cường của Daw Aung San Suu Kyi, khi bà chứng minh rằng không có con người nào thực sự có thể bị bỏ tù nếu hi vọng cháy bỏng trong trái tim họ.

Khi tôi nhậm chức tổng thống, tôi đã gửi một thông điệp tới các chính quyền cai trị bằng sự sợ hãi. Tôi đã nói, trong bài phát biểu mở đầu, "Chúng tôi sẽ chìa tay ra nếu bạn sẵn sàng thả lỏng nắm tay của bạn". Và hơn một năm rưởi qua, một sự chuyển đổi nhanh chóng đã bắt đầu, khi một chế độ độc tài trong năm thập kỉ qua đã nới lỏng sự kìm kẹp của mình. Dưới quyền Tổng thống Thein Sein, mong muốn thay đổi đã được đáp ứng bởi một chương trình cải cách. Hiện nay Chính phủ có một lãnh đạo dân sự đứng đầu, và Quốc hội đang khẳng định chính mình. Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ vốn từng bị đặt ra ngoài vòng pháp luật đã đứng lên trong cuộc bầu cử, và bà Aung San Suu Kyi là một đại biểu Quốc hội. Hàng trăm tù nhân lương tâm đã được trả tự do, và lao động cưỡng bức đã bị cấm. Các thoả thuận ngừng bắn bước đầu đã đạt được với quân đội các nhóm sắc tộc, và các luật mới tạo điều kiện cho một nền kinh tế cởi mở hơn.

Vì thế, hôm nay, tôi đến để giữ lời hứa của mình và mở rộng bàn tay thân hữu. Bây giờ nước Mĩ đã có Đại sứ tại Rangoon, cấm vận đã được nới lỏng, và chúng tôi sẽ giúp xây dựng lại một nền kinh tế có thể tạo ra cơ hội cho người dân, và có tác dụng như là một động cơ tăng trưởng cho thế giới. Nhưng cuộc hành trình đáng chú ý này chỉ mới bắt đầu, và có nhiều điều phải đi xa hơn nữa. Cải cách được đưa ra từ phía trên cùng của xã hội phải đáp ứng nguyện vọng của những công dân hợp thành nền tảng của nó. Những đóm lửa lung linh của sự tiến bộ mà chúng ta đã thấy không phải bị tắt đi - chúng phải được làm sáng thêm, chúng phải trở thành một sao Bắc đẩu soi sáng cho mọi người dân của đất nước này.

Và thành công của các bạn trong nỗ lực đó là quan trọng đối với Hoa Kì, cũng như đối với tôi. Mặc dù chúng ta ở những nơi khác nhau, chúng ta cùng có những giấc mơ chung: được chọn lưa các lãnh đạo của chúng ta, được sống hòa bình với nhau, được hưởng một nền giáo dục và có một cuộc sống tốt, yêu thương gia đình và cộng đồng của chúng ta. Đó là lí do tại sao tự do không phải là một ý tưởng trừu tượng, tự do chính là điều làm cho tiến bộ loài người có thể xảy ra- không chỉ tại các thùng phiếu, nhưng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Franklin Delano Roosevelt, một trong những Tổng thống vĩ đại nhất của Mĩ, đã hiểu rõ sự thật này. Ông xác định cứu cánh của Mĩ là điều gì đó nhiều hơn chỉ quyền bỏ phiếu. Ông hiểu dân chủ không chỉ là việc đi bầu. Ông kêu gọi thế giới nắm lấy bốn quyền tự do cơ bản: tự do ngôn luận, tự do thờ phượng, (tự do) thoát khỏi sự bức bách của nhu cầu vật chất, và (tự do) thoát khỏi sự sợ hãi. Bốn quyền tự do này củng cố lẫn nhau, và bạn không thể hoàn toàn thực hiện một mà không thực hiện tất cả chúng.

Vì vậy, đó là tương lai mà chúng ta tìm kiếm cho chính mình, và cho tất cả mọi người. Và đó là những gì tôi muốn nói chuyện với bạn ngày hôm nay.

Trước tiên, chúng tôi tin vào quyền tự do bày tỏ để tiếng nói của những người dân bình thường, có thể được nghe thấy, và các chính phủ phản ánh ý chí của họ - ý chí của nhân dân.

Tại Hoa Kì, hơn hai thế kỉ, chúng tôi đã làm hết sức mình để giữ lời hứa này cho tất cả các công dân của chúng tôi - giành được tự do cho những người bị bắt làm nô lệ, mở rộng quyền bầu cử cho phụ nữ và người Mĩ gốc châu Phi, bảo vệ các quyền của người lao động được có tổ chức.

Và chúng tôi nhận ra rằng không có hai quốc gia nào đạt được những quyền đó theo đúng cùng một cách, nhưng việc đất nước của bạn sẽ mạnh hơn nếu biết dựa trên sức mạnh của toàn dân là không có gì nghi vấn. Đó là cái cho phép các quốc gia thành công. Đó là cái mà cải cách đã bắt đầu làm.

Thay vì bị đàn áp, quyền của người dânđược tu tập với nhau bây giờ phải được tôn trọng đầy đủ. Thay vì bị kiềm chế, bức màn kiểm duyệt các phương tiện truyền thông phải tiếp tục được tháo dỡ. Và khi các bạn thực hiện các bước này, các bạn có thể dẫn tới sự tiến bộ. Thay vì bị lờ đi, các công dân phản đối việc xây dựng đập Myitsone đã được lắng nghe. Thay vì bị đặt ra ngoài vòng pháp luật, các đảng phái chính trị đã được phép tham gia. Các bạn có thể thấy tiến bộ đã được thực hiện. Như một cử tri đã nói trong các cuộc bầu cử quốc hội ở đây, "Cha mẹ và ông bà của chúng tôi chờ đợi điều này, nhưng không bao giờ thấy nó tới". Và bây giờ bạn có thể nhìn thấy nó. Bạn có thể nếm mùi vị của tự do.

Và để bảo vệ tự do của tất cả các cử tri, những người nắm quyền phải chấp nhận những ràng buộc. Đó là những gì thể chế của Mĩ được thiết kế để làm. Hiện giờ, Mĩ có thể có quân đội mạnh nhất thế giới, nhưng nó phải chịu sự kiểm soát dân sự. Trên cương vị Tổng thống Hoa Kì, tôi đưa ra quyết định để quân đội thực hiện, không phải điều ngược lại. Là Tổng thống và Tổng tư lệnh, tôi có trách nhiệm đó bởi vì tôi chịu trách nhiệm đối với nhân dân.

Bây giờ, ngược lại, với tư cách Tổng thống, tôi không thể chỉ việc áp đặt ý chí của tôi lên Quốc hội - Quốc hội Hoa Kì - mặc dù đôi khi tôi ước mình có thể làm điều đó. Ngành lập pháp có quyền hạn riêng và đặc quyền riêng của nó, và do đó, họ kiểm soát quyền lực của tôi và cân bằng quyền lực của tôi. Tôi bổ nhiệm một số quan toà, nhưng tôi không thể bảo cho họ phán quyết như thế nào, bởi vì tất cả mọi người ở Mĩ từ một đứa bé đang sống trong nghèo đói cho tới tôi, Tổng thống Hoa Kì - đều bình đẳng trước pháp luật. Và một quan toà có thể đưa ra quyết định về việc liệu tôi có tôn trọng luật pháp hay vi phạm pháp luật. Và tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước luật đó.

Và tôi mô tả hệ thống của chúng tôi tại Hoa Kì bởi vì đó là cách các bạn phải vươn tới cho tương lai mà bạn xứng đáng được hưởng - một tương lai trong đó dù chỉ một tù nhân lương tâm cũng là quá nhiều. Bạn cần phải vươn tới một tương lai ở đó pháp luật là mạnh hơn so với bất kỳ nhà lãnh đạo đơn lẻ nào, bởi vì nó chịu trách nhiệm đối với nhân dân. Các bạn cần phải vươn tới một tương lai mà không có trẻ em nào bị biến thành một người lính và không có phụ nữ nào bị bốc lột, và trong đó luật pháp bảo vệ họ ngay cả khi họ đang dễ bị nguy khốn, ngay cả khi họ yếu đuối, một tương lai trong đó an ninh quốc gia được củng cố bởi một quân đội phục vụ dưới quyền chỉ huy dân sự và Hiến pháp đảm bảo rằng chỉ có những người do dân bầu mới có thể cai trị.

Trên hành trình đó, Mĩ sẽ nâng đỡ các bạn từng bước trên đường- bằng cách sử dụng sự trợ giúp của chúng tôi để làm xã hội dân sự mạnh lên, bằng cách lôi kéo quân đội của các bạn nâng cao tính chuyên nghiệp và quyền con người, và bằng cách hợp tác với các bạn khi các bạn nối kết sự tiến bộ của các bạn hướng tới dân chủ với phát triển kinh tế. Vì vậy, thúc đẩy cuộc hành trình đó sẽ giúp bạn theo đuổi quyền tự do thứ hai - niềm tin rằng tất cả mọi người cần được (tự do) thoát khỏi sự thúc bách bởi các nhu cầu vật chất.

Đánh đổi ngục tù của sự không quyền lực bằng nỗi đau của một dạ dày trống rỗng là chưa tương xứng. Nhưng lịch sử cho thấy rằng các chính phủ của dân, do dân và vì dân là mạnh hơn rất nhiều trong việc tạo ra sự thịnh vượng. Và đó là quan hệ đối tác mà chúng tôi tìm kiếm với các bạn.

Khi những người bình thường có tiếng nói về tương lai của họ, thì đất của bạn không dễ bị tướt đoạt. Và đó là lí do tại sao cải cách phải đảm bảo rằng người dân của quốc gia này có thể có hầu hết những quyền sở hữu cơ bản đó - quyền sở hữu mảnh đất mà các bạn sống trên đó và làm việc trên đó.

Khi tài năng các bạn được cỡi trói, thì cơ hội sẽ được tạo ra cho tất cả mọi người. Mĩ đang bãi bỏ lệnh cấm các công ty kinh doanh tới làm ăn ở đây, và Chính phủ các bạn đã bãi bỏ các hạn chế về đầu tư và đã thực hiện các bước mở cửa nền kinh tế. Và bây giờ, khi nhiều của cải hơn đổ vào bên trong biên giới của các bạn, chúng tôi hi vọng và mong rằng nó sẽ nâng nhiều người lên hơn. Nó không thể chỉ giúp cho những người tầng lớp trên. Nó phải giúp cho tất cả mọi người. Và kiểu tăng trưởng kinh tế đó, tất cả mọi người trong đó đều có cơ hội - nếu bạn làm việc chăm chỉ, bạn có thể thành công - đó là cái làm một nước chuyển dịch nhanh chóng khi nó đi tớiphát triển.

Tuy nhiên, kiểu tăng trưởng đó chỉ có thể được tạo ra nếu tham nhũng bị bỏ lại phía sau. Để đầu tư dẫn đến cơ hội, cải cách phải thúc đẩy ngân sách minh bạch và công nghiệp do tư nhân làm chủ.

Lãnh đạo bằng nêu gương, Mĩ khẳng định rằng các công ty của chúng tôi đáp ứng các tiêu chuẩn cao về sự cởi mở và minh bạch nếu họ làm ăn ở đây. Và chúng tôi sẽ làm việc với các tổ chức như Ngân hàng Thế giới để trợ giúp các doanh nghiệp nhỏ và thúc đẩy một nền kinh tế cho phép các doanh nghiệp, doanh nhân nhỏ phát triển mạnh và cho phép người lao động giữ lấy những gì họ kiếm được. Và tôi rất hoan nghênh quyết định mới đây của chính phủ các bạn tham gia vào tổ chức mà chúng tôi gọi là Quan hệ đối tác Chính phủ mở rộng của chúng tôi, để công dân có thể kì vọng tính chịu trách nhiệm và biết được chính xác các khoản tiền được chi tiêu như thế nào và hệ thống chính phủ vận hành ra sao.

Trên hết, khi tiếng nói của các bạn được chính phủ nghe thấy, có nhiều khả năng là các nhu cầu cơ bản của các bạn sẽ được đáp ứng. Và đó là lí do tại sao cải cách phải vươn tới cuộc sống hàng ngày của những người đang đói và những người đang bệnh, và những người sống không có điện, nước. Và ở đây, nước Mĩ cũng sẽ thực hiện phần của mình trong việc hợp tác với cácbạn.

Hôm nay, tôi tự hào thành lập lại phái bộ USAID của chúng tôi ở đất nước này, đó là cơ quan hướng dẫn phát triển của chúng tôi. Và Hoa Kì muốn làm một đối tác trong việc giúp đất nước này vốn từng là vựa lúa của châu Á, tái lập năng lực nuôi sống người dân, chăm sóc người bệnh, giáo dục trẻ em, và xây dựng thể chế dân chủ khi các bạn tiếp tục con đường cải cách.

Đất nước này nổi tiếng với nguồn tài nguyên thiên nhiên, và chúng phải được bảo vệ chống lại khai thác bừa bãi. Và chúng ta hãy nhớ rằng trong một nền kinh tế toàn cầu, nguồn tài nguyên lớn nhất của một nước là người dân. Vì vậy, qua việc đầu tư vào các bạn, quốc gia này có thể mở cánh cửa cho sự thịnh vượng hơn thêm nhiều - bởi vì mở khóa tiềm năng của một quốc gia phụ thuộc vào việc trang bị năng lực cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người trẻ.

Đúng như giáo dục là chìa khóa cho tương lai của nước Mĩ, nó cũng sẽ là chìa khóa cho tương lai của các bạn. Và vì vậy chúng tôi mong muốn hợp tác với các bạn, như chúng tôi đã và đang làm với nhiều nước láng giềng của các bạn, để mở rộng cơ hội và đào sâu thêm các trao đổi qua lại giữa các sinh viên của chúng ta. Chúng tôi muốn sinh viên từ đất nước này đi đến Hoa Kì học hỏi chúng tôi, và chúng tôi muốn sinh viên Mĩ đến đây học hỏi các bạn.

Và sự thật này dẫn tôi đến quyền tự do thứ ba mà tôi muốn thảo luận: sự tự do thờ thờ phượng - tự do thờ phượng như các bạn muốn, và quyền của các bạn đối vớii phẩm giá con người cơ bản.

Đất nước này, giống như đất nước của tôi, được thiên nhiên phú cho sự đa dạng. Không phải ai cũng trông giống nhau. Không phải tất cả mọi người đến từ cùng một khu vực. Không phải tất cả mọi người thờ phượng theo cùng một cách. Tại các thành phố và thị trấn của các bạn, có đền, chùa, nhà thờ [đạo Ki tô] và nhà thờ đạo Hồi đứng cạnh nhau. Hơn một trăm nhóm sắc tộc đã là một phần của câu chuyện của các bạn. Tuy nhiên, trong các biên giới này, chúng tôi đã nhìn thấy một số trong các cuộc nổi dậy kéo dài nhất thế giới, chúng đã làm mất vô số mạng sống và xé rời nhiều gia đình và cộng đồng , và đứng chắn trên con đường phát triển.

Không có quá trình cải cách nào thành công mà không có hòa giải dân tộc. (Vỗ tay) Bây giờ các bạn có một thời khắc cơ hội đáng kể để chuyển các cuộc ngừng bắn thành một giải pháp lâu dài, và theo đuổi hòa bình ở nơi mà các mâu thuẫn vẫn còn nán lại, kể cả ở bang Kachin. Những nỗ lực này phải dẫn đến một nền hòa bình công chính và lâu dài hơn, bao gồm cả việc trợ giúp nhân đạo cho những người có nhu cầu, và một cơ hội cho những người di tản trở về quê.

Hôm nay, chúng ta nhìn vào vụ bạo động gần đây tại bang Rakhine vốn đã gây ra quá nhiều đau khổ, và chúng ta thấy sự nguy hiểm của tình trạng căng thẳng tiếp tục ở đó. Đã quá lâu, người dân của bang này, kể cả sắc dân Rakhine, phải đối mặt với cái nghèo và sự khủng bố nghiền nát. Nhưng không có lí do cho bạo lực đối với người dân vô tội. Và người Rohingya giữ cho chính họ mình – giữ bằng chính họ cùng một phẩm giá như các bạn, và tôi giữ.

Hòa giải dân tộc sẽ cần thời gian, nhưng vì lợi ích của nhân loại chung của chúng ta, và vì tương lai của đất nước này, cần phải ngăn chặn sự kích động và ngăn chặn bạo lực. Và tôi hoan nghênh việc chính phủ cam kết sẽ giải quyết các vấn đề về sự bất công và tinh thần trách nhiệm, và tiếp cận trợ giúp nhân đạo và quyền công dân. Đó là một tầm nhìn thế giới sẽ ủng hộ khi các bạn tiến về phía trước.

Mọi quốc gia đều vật vã trong xác định quyền công dân. Mĩ đã có cuộc tranh luận lớn về những vấn đề này, và những cuộc tranh luận đó vẫn tiếp tục cho đến ngày nay, bởi vì chúng tôi là một quốc gia của những người nhập cư - những người đến từ mọi nơi của thế giới. Nhưng những gì chúng tôi đã học được ở Mĩ là có một số nguyên tắc mang tính phổ quát, áp dụng cho tất cả mọi người dù bạn trông ra sao,dù bạn đến từ đâu, dù bạn đang theo tôn giáo nào. Quyền của người được sống mà không có các mối đe dọa rằng gia đình của họ có thể bị tổn hại hoặc nhà ở của họ có thể bị đốt cháy chỉ vì họ là một ai đó hoặc đến từ một nơi nào đó.

Chỉ có người dân của đất nước này cuối cùng có thể định nghĩa sự hợp nhất của các bạn, có thể định nghĩa một công dân của đất nước này có nghĩa là gì. Nhưng tôi có niềm tin rằng khi các bạn làm điều đó các bạn có thể nhận được sự đa dạng này như là một điểm mạnh chứ không phải là một điểm yếu. Đất nước của bạn sẽ mạnh hơn vì có nhiều nền văn hóa khác nhau, nhưng các bạn phải nắm bắt cơ hội đó. Các bạn phải nhận ra thế mạnh đó.

Tôi nói điều này bởi vì đất nước của tôi và cuộc sống của riêng tôi đã dạy cho tôi về sức mạnh của sự đa dạng. Hoa Kì là một quốc gia của những người theo đạo Kitô, người Do Thái, người đạo Hồi, đạo Phật, đạo Ấn và người không có đạo. Câu chuyện của chúng tôi được định hình bằng mọi ngôn ngữ, làm giàu bằng mọi nền văn hóa. Chúng tôi có những người có gốc gác từ mọi miền trên thế giới. Chúng tôi đã nếm trải vị cay đắng của cuộc nội chiến và sự phân biệt, nhưng lịch sử của chúng tôi cho chúng tôi thấy rằng sự thù hận trong lòng con người có thể vơi đi, các lằn ranh giữa các chủng tộc và các bộ tộc sẽ phai dần. Và những gì còn lại là một sự thật đơn giản: e pluribus unum [từ nhiều thành một]- đó là những gì chúng tôi nói ở Mĩ. Từ số nhiều đó, chúng tôi làm thành một quốc gia và chúng tôi làm thành một dân tộc. Và sự thật đó, lặp đi lặp lại, làm cho sự hợp nhất của chúng tôi mạnh mẽ hơn. Nó đã làm cho đất nước chúng tôi mạnh mẽ hơn. Nó là một phần trong những cái đã làm nước Mĩ vĩ đại.

Chúng tôi đã sửa đổi Hiến pháp để mở rộng các nguyên tắc dân chủ mà chúng tôi trân quý. Và tôi đứng trước các bạn hôm nay với cương vị Tổng thống của quốc gia mạnh nhất trên trái đất, nhưng thừa nhận rằng màu da của tôi đã từng bị từ khước quyền bầu cử. Và như thế điều đó sẽ cho bạn một ý thức nào đó rằng nếu đất nước của chúng tôi có thể vượt qua sự khác biệt thì các bạn cũng có thể làm được như thế. Mỗi một con người bên trong các biên giới này là một phần của câu chuyện của các bạn, và các bạn nên nắm giữ điều đó. Đó không phải là một nguồn làm yếu kém, đó là một nguồn sức mạnh - nếu bạn nhận ra nó.

Và điều đó dẫn tôi đến quyền tự do cuối cùng mà tôi sẽ thảo luận ngày hôm nay, và đó là quyền của tất cả mọi người được sống (tự do) thoát khỏi sự sợ hãi.
Trong nhiều cách, sợ hãi là thế lực chặn giữa con người và những ước mơ của họ. Sợ xung đột và các loại vũ khí chiến tranh. Sợ một tương lai khác lạ với quá khứ. Sợ những thay đổi sắp xếp lại trật tự xã hội và nền kinh tế của chúng ta. Sợ những người trông có vẻ khác ta, hoặc đến từ một nơi khác lạ, hoặc thờ phượng theo một cách khác. Trong một vài giai đoạn đen tối nhất, lúc Aung San Suu Kyi bị cầm tù, bà đã viết một khái luận về (tự do) thoát khỏi sự sợ hãi. Bà ấy nói sợ mất mát làm hư hỏng những người nắm lấy nó - "Sợ mất quyền lực làm hủ bại những người sử dụng nó, và sợ bị trừng phạt quyền lực làm đồi bại những ai phụ thuộc quyền lực"

Đó là nỗi sợ hãi mà bạn có thể để lại đằng sau. Chúng ta thấy rằng cơ hội ở các nhà lãnh đạo đang bắt đầu hiểu rằng quyền lực đến từ việc thoả mãn những hi vọng của dân, chứ không phải những sợ hãi của dân. Chúng tôi nhìn thấy điều đó ở những công dân khẳng định rằng lần này phải khác, rằng lần này thay đổi sẽ đến và sẽ tiếp diễn. Như bà Aung San Suu Kyi đã viết: "Sợ không phải là trạng thái tự nhiên của con người văn minh." Tôi tin điều đó. Và hôm nay, các bạn đang cho thế giới thấy rằng sự sợ hãi không phải là trạng thái tự nhiên của cuộc sống ở đất nước này.

Đó là lí do tại sao tôi ở đây. Đó là lí do tại sao tôi đến Rangoon. Và đó là lí do tại sao những gì xảy ra ở đây là rất quan trọng - không những đối với khu vực này mà còn đối với cả thế giới. Bởi vì bạn đang bước vào một cuộc hành trình có khả năng truyền cảm hứng cho rất nhiều người. Đây là một thử nghiệm liệu một quốc gia có thể chuyển tới một vị thế tốt đẹp hơn.

Hoa Kì là một quốc gia Thái Bình Dương, và chúng tôi thấy tương lai của chúng tôi cũng ràng buộc với những quốc gia và các dân tộc này ở phía Tây của chúng tôi. Và khi nền kinh tế của chúng tôi hồi phục, chính đây là nơi mà chúng tôi tin rằng chúng tôi sẽ tìm thấy sự tăng trưởng to lớn. Khi chúng tôi kết thúc các cuộc chiến tranh đã chi phối chính sách đối ngoại của chúng tôi trong một thập kỉ, khu vực này sẽ là một trọng tâm cho những nỗ lực của chúng tôi để xây dựng một nền hòa bình thịnh vượng.

Ở đây trong khu vực Đông Nam Á, chúng tôi nhìn thấy tiềm năng cho sự hội nhập giữa các quốc gia và người dân. Và với cương vị Tổng thống, tôi đã nắm lấy ASEAN vì lí do vượt ngoài thực tế là tôi đã sống một khoảng thời thơ ấu của tôi tại khu vực này, ở Indonesia. Bởi vì với ASEAN, chúng tôi thấy các nước đang trên đà chuyển tới- các nước đang lớn mạnh, và các nền dân chủ đang nổi lên; các chính phủ đang hợp tác nhau; tiến bộ đang xây dựng trên sự đa dạng chạy khắp các đại dương, các đảo, các cánh rừng và các thành phố, các dân tộc thuộc mọi chủng tộc và mọi tôn giáo. Đây là những gì thế kỉ 21 nên giống như thế nếu chúng ta có can đảm bỏ qua một bên sự khác biệt của chúng ta và bước tới trước với một ý thức quan tâm lẫn nhau và tôn trọng lẫn nhau.

Và ở đây tại Rangoon, tôi muốn gửi một thông điệp cho khắp châu Á: Chúng ta không cần phải được xác định bởi các ngục tù của quá khứ. Chúng ta cần phải nhìn về tương lai. Đối với lãnh đạo của Bắc Triều Tiên, tôi đã đưa cho một sự chọn lựa: hãy dẹp bỏ vũ khí hạt nhân và chọn con đường hòa bình và tiến bộ. Nếu quý vị làm như thế thì quý vị sẽ thấy có một bàn tay mở rộng từ Hoa Kì.

Vào năm 2012, chúng ta không cần phải bám vào sự phân chia Đông, Tây, Nam, Bắc. Chúng tôi hoan nghênh sự trỗi dậy hòa bình của Trung Quốc, láng giềng phía Bắc của các bạn, và Ấn Độ, láng giềng phía Tây của các bạn. Liên Hiệp Quốc - Hoa Kì sẽ làm việc với bất kỳ quốc gia nào, dù lớn hay nhỏ, muốn đóng góp cho một thế giới hòa bình hơn và thịnh vượng hơn, và công chính hơn và tự do hơn. Và Hoa Kì sẽ là một người bạn với bất kỳ quốc gia nào tôn trọng các quyền của công dân mình và có trách nhiệm về luật pháp quốc tế.

Đó là đất nước, đó là thế giới mà bạn có thể bắt đầu xây dựng ở đây tại thành phố lịch sử này. Quốc gia này vốn bị quá cô lập có thể cho thế giới thấy sức mạnh của một khởi đầu mới, và chứng minh một lần nữa rằng cuộc hành trình tới dân chủ đi đôi với phát triển. Tôi nói điều này trong khi biết rằng vẫn còn có vô số người ở đất nước này, những người không được hưởng những cơ hội mà nhiều bạn ngồi đây được hưởng. Có hàng chục triệu người sống không có điện. Có những người tù lương tâm vẫn đang chờ đợi được thả ra. Có những người tị nạn và di tản trong các trại mà ở đó hi vọng vẫn còn là cái gì đó nằm ở chân trời xa xôi.

Hôm nay, tôi nói với các bạn, và tôi nói với tất cả mọi người có thể nghe thấy tiếng nói của tôi - rằng Hoa Kì ở với các bạn, kể cả những người đã bị lãng quên, những người bị tước đoạt, những người đang bị tẩy chay, những người nghèo khổ. Chúng tôi mang câu chuyện của các bạn trong đầu của chúng tôi và hi vọng của các bạn trong tim của chúng tôi, bởi vì trong thế kỉ 21 với sự lan toả của công nghệ và việc phá vỡ các rào cản, tuyến đầu của tự do nằm bên trong phạm vi các quốc gia và các cá nhân, không chỉ nằm giữa chúng.

Như một cựu tù nhân đã nêu ra trong nói chuyện với đồng bào của ông, "Chính trị là công việc của các bạn. Nó không chỉ dành cho [các] nhà chính trị". Và chúng tôi có một thành ngữ ở Hoa Kì rằng văn phòng quan trọng nhất trong một nền dân chủ là văn phòng công dân - không phải Tổng thống, Chủ tịch, mà là công dân. (Vỗ tay)

Vì vậy, cuộc hành trình này có thể có vẻ bất thường và khó khăn và đầy thử thách và đôi khi bực bội nhưng cuối cùng, các bạn, các công dân của đất nước này, là những người phải xác định tự do có nghĩa là gì. Các bạn là những người sẽ phải nắm bắt tự do, bởi vì một cuộc cách mạng thực sự về tinh thần bắt đầu trong mỗi trái tim của chúng ta. Nó đòi hỏi các loại can đảm mà rất nhiều các nhà lãnh đạo của bạn đã thể hiện.

Con đường phía trước sẽ được đánh dấu bởi những thách thức rất lớn, và sẽ có những người chống lại sức mạnh của sự thay đổi. Nhưng tôi đứng đây với lòng tự tin rằng những gì đang xảy ra ở đất nước này là không thể đảo ngược, và ý chí của người dân có thể nâng đất nước này lên và tạo nên một ví dụ tuyệt vời cho thế giới. Và các bạn sẽ có Hoa Kì là một đối tác với các bạn trên cuộc hành trình dài đó. Vậy, cezu tin bad de.[Xin cám ơn các bạn] (Vỗ tay)
Cảm ơn các bạn. (Vỗ tay)

Thursday, November 15, 2012

Về quan hệ Việt - Mĩ

Chậm xích lại gần nhau
Sự trỗi dậy nhanh chóng của Trung Quốc đang đưa Việt Nam và Mĩ xích lại gần nhau hơn, nhưng điều này sẽ kéo dài bao lâu?

Nayan Chanda

Trong những ngày sau khi chiếc trực thăng cuối cùng bay lên khỏi bãi đáp trực thăng của toà Đại sứ Hoa Kỳ, bầu trời Sài Gòn rơi vào im lặng và những kẻ chiến thắng bận rộn kéo lá cờ vàng sao Mặt trận Giải phóng Dân tộc lên trên cột cờ các cơ quan đại diện nước ngoài. Chỉ riêng toà Đại sứ như pháo đài của Mĩ là không có lá cờ quân giải phóng. Được hỏi về lí do của ngoại lệ này, một nhân viên từ Hà Nội đến quả quyết với tôi với một nụ cười: "Người Mĩ sẽ quay lại ngay mà." Như ông ta giải thích, "Người Mĩ lo lắng về sự bành trướng của Trung Quốc và họ biết, trong lịch sử, Việt Nam đã là rào cản lớn nhất chống lại việc tiến về phía Nam của Bắc Kinh."
Đầu năm nay Bộ trưởng Quốc phòng Mĩ Leon Panetta đã được bố trí một chuyến thăm trêu ngươi Vịnh Cam Ranh nổi tiếng vốn có hình ảnh rõ rệt trong trí tưởng tượng chiến lược của Mĩ. Điều này không phải gợi rarằng Mĩ và Việt Nam đang sắp gần tới việc hợp tác chiến lược như người đối thoại Việt Nam của tôi mơ ước hồi năm 1975, nhưng cuộc hành trình ngoằn ngoèo của việc hoà giải và xích lại gần nhau giữa hai đối thủ vẫn còn là một câu chuyện thú vị. Câu chuyện này cũng cho ra các bài học có giá trị về sự tương tác của ba yếu tố - địa chính trị, tinh thần dân tộc, và ý thức hệ - đã định hình các biến đổi nhiều màu sắc đó. Lịch sử 2000 năm quan hệ yêu-ghét của Việt Nam với người láng giềng khổng lồ Trung Quốc, hoài bão dân tộc, và quan tâm của Đảng Cộng sản cầm quyền đối với việc duy trì chế độ có thể giải thích con đường chông gai của việc bình thường hoá.
Vào lúc kết thúc cuộc chiến tranh hồi năm 1975 bên Việt Nam đã hào hứng với chiến thắng lịch sử, mong muốn xây dựng lại đất nước bị tàn phá nhưng lại lo lắng về những dấu hiệu thù địch công khai từ phía Trung Quốc. Từ các cân nhắc địa chính trị to lớn, lạc quan về việc phục hồi nhanh chóng quan hệ với Washington có thể là cách nghĩ logic nhưng nó được dựa trên một sự hiểu lầm hoàn toàn động lực chính sách của Mĩ. Mặc dù Tổng thống Jimmy Carter mong muốn khôi phục lại mối quan hệ với tất cả các kẻ thù xưa ở châu Á, kể cả Trung Quốc, nhưng việc bình thường hóa quan hệ với Việt Nam đã tỏ ra là khó có thể xảy ra. Carter đã không chia sẻ quan điểm tầm xa của Việt Nam, và về phần mình Việt Nam đã đánh giá thấp những vết thương chiến tranh sâu đậm về tâm lí của Mĩ. Dù muốn có quan hệ với Washington để cân bằng quyền lực của Trung Quốc, Việt Nam lại là kẻ chiến thắng quá đỗi tự hào đến nỗi từ bỏ cả chiến lợi phẩm – món viện trợ tái thiết Mĩ đã hứa trong hiệp định hòa bình Paris năm 1973. Sau khi các cuộc đàm phán bình thường hoá bị đổ vở vào năm 1978, bối cảnh địa chính trị đã trải qua một sự chuyển đổi kịch tính bất lợi cho Việt Nam kéo dài gần hai thập kỉ.
Bốn năm sau khi cuộc chiến tranh dài kết thúc, một lần nữa Việt Nam lại ở trong tình trạng chiến tranh trên mặt trận phía bắc và phía tây. Khmer Đỏ được Trung Quốc ủng hộ tấn công vào biên giới phía tây [nam] vào các năm 1977-78 đã dẫn đến việc Việt Nam chiếm đóng Campuchia. Trung Quốc trả đũa bằng một cuộc xâm lược trừng phạt ở phía Bắc Việt Nam vào năm 1979. Điều này đã bắt đầu một thời kỳ kéo dài một thập kỉ trong đó Việt Nam phải đối mặt với khủng hoảng kinh tế trong nước và bị cô lập ở nước ngoài. Áp lực của liên minh trên thực tế giữa Mĩ và Trung Quốc và sự ủng hộ liên minh do Khmer Đỏ lãnh đạo chồng chất thêm bởi việc mất sự ủng hộ từ Liên Xô đang diễn ra perestroika (đổi mới). Các cuộc đàm phán về bình thường hóa quan hệ với Mĩ đã bị sa lầy bởi những yêu cầu không dứt Mĩ về kết toán tù binh chiến tranh và người mất tích (MIA) trong chiến tranh. Giới bảo thủ trong chính quyền và quân đội, vốn không bao giờ tha thứ cho Việt Nam vì sỉ nhục quốc gia Mĩ, đã tìm cách khôi phục lại danh dự của đất nước qua việc đưa hài cốt các lính trận bỏ mình về nước và duy trì một lệnh cấm vận thương mại gây tê liệt áp đặt từ năm 1975. Để vượt lên các bất ổn kinh tế và cô lập ngoại giao, Việt Nam đã tiến hành đổi mới và bắt đầu rút quân khỏi Campuchia, và việc này hoàn thành vào năm 1989.
Vào lúc Việt Nam gần rút quân, theo yêu cầu của Mĩ và ASEAN, và tham dự cuộc đàm phán với họ về tương lai chính trị của Campuchia, bối cảnh địa chính trị lại thay đổi một lần nữa. Việc Trung-Xô xích lại gần nhau và việc Bắc Kinh bị quốc tế cô lập sau vụ thảm sát Thiên An Môn không những làm thay đổi môi trường bên ngoài mà còn cũng dấy lên những lo ngại về an toàn của chế độ này. Các cuộc biểu tình lớn ở Trung Quốc, kết thúc trong đàn áp bạo lực tại quảng trường Thiên An Môn, và sự sụp đổ như các con cờ domino của các chế độ xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu đã đến ngay sau đó vang lên hồi chuông cảnh báo ở Bắc Kinh và Hà Nội. Dù Việt Nam vô cùng cần viện trợ và buôn bán với phương Tây, nhưng họ lại cảnh giác với "diễn biến hòa bình" và lật đổ hệ thống xã hội chủ nghĩa dưới danh nghĩa trợ giúp. Cái gọi là lộ trình cho việc bình thường của chính quyền George HW Bush đã được nhìn với sự nghi ngờ sâu đậm. Nhà Ngoại giao hàng đầu của Việt Nam Nguyễn Cơ Thạch thất bại trong việc đạt tới bình thường hoá, mặc dù đã có nhiều nhượng bộ về MIA và rút khỏi Campuchia, dẫn Hà Nội đến việc thay đổi đường hướng chống Trung Quốc. Một cuộc họp hội nghị thượng đỉnh bí mật giữa các nhà lãnh đạo đảng Trung Quốc và Việt Nam đã được tổ chức tại Thành Đô vào ngày 04 và 05 tháng 9 năm 1990. Việc xuống thang dần dần cho cuộc xung đột Trung Quốc với Việt Nam và thỏa thuận thành lập chính phủ liên hiệp tại Phnom Penh dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc đã được đặt nền móng.
Với bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc đang diễn tiến, mục tiêu chính của Việt Nam trong việc tìm kiếm quan hệ với Washington là hợp tác kinh tế. Nhưng Việt Nam vẫn còn rất thủ thế chống lại mối đe dọa đối với chế độ xã hội chủ nghĩa. Trớ trêu thay, chính phủ Dân chủ thời Bill Clinton đã tỏ ra khó khăn đối với Việt Nam hơn là chính phủ Cộng hòa trước đó. Bị thúc ép bởi các chính trị gia cánh hữu, chính quyền Clinton đã tăng áp lực về MIA và vi phạm quyền con người. Dù vậy giới kinh doanh đã nhìn thấy nhiều cơ hội ở Việt Nam và việc vận động hành lang phối hợp của họ đã buộc Washington cuối cùng đồng ý làm dịu lập trường của mình. Tháng 2 năm 1995, Mĩ bỏ lệnh cấm vận thương mại đối với Việt Nam, và thông báo quan hệ ngoại giao sẽ được khôi phục đến vào tháng 7 có . Cuối cùng, vào ngày 05 Tháng 8 năm 1995 (hơn 30 năm tròn sau khi chiến tranh kết thúc), Bộ trưởng Ngoại giao Warren Christopher giương cờ sao sọc của Mĩ trong Toà Đại sứ Mĩ tại Hà Nội, mối quan tâm chính của Việt Nam đã chuyển đi. Việt Nam không còn quan tâm đến một liên minh chiến lược theo nhiều cách như trước để mở cửa nền kinh tế với thế giới và, cụ thể là giành được tình trạng nước tối huệ trong thương mại.
Sự dè dặt của Việt Nam sợ bị xem như là một đồng minh của Mĩ chống lại Trung Quốc đã trở nên rõ ràng vào tháng 3 năm 2000. Bộ trưởng Quốc phòng William Cohen trở thành quan chức nội các đầu tiên đến thăm Việt Nam, nhưng Hà Nội đã kiếm cách riêng để thông báo rằng không có bàn chuyện gì về quan hệ chiến lược. Ngay cả khi Clinton đến Việt Nam vào tháng 12 năm 2000, chỉ thị bí mật của Ủy ban Trung ương yêu cầu các đảng viên phải tỏ vẻ ‘lạnh nhạt’ với Clinton. Khoảng cách giữa Đảng Cộng sản và nhân dân đã không thể lộ rõ hơn. Tôi đã thấy hàng ngàn thanh niên Sài Gòn vượt qua các rào cản của cảnh sát nhào tới chiếc xe limo của tổng thống la to "Bill, Bill!" Đối với Đảng, chính nước Mĩ hạ mình và công nhận Việt Nam chứ không phải Việt Nam tìm kiếm mối quan hệ gần gũi hơn với Mĩ vì nhắm vào hướng bắc. Trong cuộc họp với Clinton, tổng bí thư Lê Khả Phiêu đã giảng cho tổng thống một bài học về lịch sử vẻ vang chống xâm lược của Việt Nam, mà không thảo luận về quan hệ hiện tại hay tương lai với Hoa Kì. Vì thế, Việt Nam đã phải chờ thêm ba năm nữa khi có sự thay đổi trong môi trường bên ngoài.
Chính quyền Tổng thống Bush nhiệm kì hai dường như chuyển ra khỏi thái độ có vẻ bợ đỡ của Mĩ đối với Trung Quốc khi sự cố máy bay EP-3 gián điệp rộ lên. Thậm chí trước khi có căng thẳng về máy bay do thám này, nhiều tiếng nói quan trọng tại Washington đã bày tỏ quan ngại về việc phô trương cơ bắp của Trung Quốc. Một trong những tác giả bài báo cáo của tập đoàn RAND là Zalmay Khalilzad, người sẽ trở thành cố vấn an ninh quốc gia, lưu ý rằng Hoa Kì nên tăng cường sự hiện diện quân sự tổng thể ở châu Á để đáp ứng với quyền lực đang tăng của Trung Quốc. Báo cáo này chỉ ra rằng "có một logic cơ bản đối với việc hợp tác giữa Hoa Kì và Việt Nam để ngăn chặn Trung Quốc tranh ngôi bá quyền khu vực." Khi Washington bắt đầu chú trọng vào việc thay đổi thế cân bằng trong khu vực Đông Á, sự quan tâm đối với Việt Nam mang ý nghĩa chiến lược.
Việt Nam cũng thế, lo lắng về việc Trung Quốc tiếp tục lấn tới ở biển Đông và ở các nước dọc theo ngoại biên của Việt Nam. Trong tháng 6 năm 2003 Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương, đảng ước đoán rằng tình hình ở Đông Á đã phát triển theo hướng thuận lợi và Việt Nam phải có những nỗ lực để phát triển các quan hệ với Mĩ. Như Việt Nam đã nói với các quan chức Mĩ, "Thế cân bằng tam giác đã mất." Quan hệ của Mĩ với Việt Nam rất yếu, trong khi mối quan hệ với Trung Quốc đã được cải thiện rất nhiều và ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực cũng đã tăng lên. Nhận thức lẫn nhau mới này đã dẫn đến chuyến thăm đầu tiên của bộ trưởng quốc phòng Việt Nam tới Washington vào tháng 11 năm 2003. Tiếp theo là lần ghé cảng thành phố Hồ Chí Minh đầu tiên của tàu của Hải quân tàu USS Vandergrift.
Điểm cao trong quan hệ nồng ấm đến vào tháng 6 năm 2005, khi Phan Văn Khải trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của Việt Nam được tiếp đãi tại Nhà Trắng. Trong bản tuyên bố chung, George W. Bush và Khải cho biết họ "chia sẻ tầm nhìn về hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở Đông Nam Á và khu vực châu Á-Thái Bình Dương, và họ đồng ý hợp tác song phương và đa phương để thúc đẩy các mục tiêu này." Việc đưa vào cụm từ "khu vực châu Á-Thái Bình Dương" trong thông cáo chung là điều gợi ý công khai duy nhất rằng các mối quan hệ đã vượt qua khỏi các quan tâm song phương hoặc thậm chí quan tâm cả khu vực - Đông Nam Á. Ông Khải đã ký một hiệp ước về tình báo với Hoa Kỳ cho phép hợp tác về chống rửa tiền và tham gia trong việc chia sẻ thông tin tình báo với Washington.
Trong bối cảnh sức mạnh ngày càng tăng và sự quyết đoán của Trung Quốc ở biển Đông quan hệ Mĩ-Việt Nam đã trở nên sâu đậm thêm. Ngoại trưởng Mĩ Hillary Clinton thăm Hà Nội trong cuộc họp cấp Bộ trưởng của ASEAN năm 2010, ở đó bà đã bày tỏ mối quan ngại của Hoa Kỳ về hành vi của Trung Quốc ở biển Đông, đánh dấu một cấp độ mới của sự hợp tác với Việt Nam. Năm sau, Hoa Kì và Việt Nam đi vào thảo luận nâng cao quan hệ song phương lên quan hệ đối tác chiến lược. Quan hệ quân sự đã tăng lên. Trong chuyến thăm Washington của Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam năm 2003, hai bên đã quyết định rằng các chuyến thăm cùng cấp qua lại sẽ diễn ra ba năm một lần. Kể từ đó Bộ trưởng quốc phòng Việt Nam và Hoa Kỳ đã thăm viếng qua lại nhau 4 lần. Chuyến thăm tháng 6 năm 2012 của Leon Panetta đã thu hút sự chú ý nhiều hơn mức thông thường trong bối cảnh quan hệ Mĩ-Trung đang xấu đi. Panetta đã được sắp xếp một chuyến viếng thăm Vịnh của Cam Ranh, nơi đã từng là căn cứ cho các máy bay ném bom tầm xa và trang thiết bị của hải quân Liên Xô.
Dù quan hệ đã phát triển nhảy vọt trong thập kỉ qua, sự tương tác của ba yếu tố đã nêu tiếp tục điều chỉnh các mối quan hệ. Một Trung Quốc mạnh mẽ về quân sự đặt ra một mối đe dọa lớn hơn đói với chủ quyền của Việt Nam hơn bất cứ lúc nào trong quá khứ gần đây. Tuy nhiên, Đảng Cộng sản Việt và Đảng Cộng sản Trung Quốc có chung mối quan ngại về sự đe dọa phương Tây đối với thể chế của họ, đồng thời lại tìm kiếm hợp tác kinh tế với phương Tây để xây dựng một đất nước cường thịnh.

Năm 1978, nhà ngoại giao Việt Nam, Lưu Đoàn Huynh, giải thích logic đằng sau việc Việt Nam vun đắp quan hệ với Moskva: "Trong toàn bộ lịch sử, chúng tôi an toàn đối với Trung Quốc chỉ trong hai điều kiện. Một điều kiện là khi Trung Quốc bị yếu và nội bộ chia rẽ. Điều kiện khác là khi TQ bị người rợ phía bắc đe doạ. Trong thời đại hiện nay, Nga là người rợ của chúng tôi" Cùng logic đó có thể áp dụng cho nhu cầu của Việt Nam vun bồi quan hệ với Mĩ hiện nay - một người bạn mạnh mẽ để ngăn chặn Trung Quốc không trở nên quá hung hăng. Như các nhà lãnh đạo Việt Nam thường lưu ý người nước ngoài, một nước có thể chọn bạn nhưng không thể chọn láng giềng. Tuy nhiên dù có thể hấp dẫn, Việt Nam sẽ tránh liên minh quân sự với Washington vì có thể kích động sự thù địch của người láng giềng khổng lồ của họ hoặc làm cho chính phủ Việt Nam dễ bị Mĩ áp lực về dân chủ và quyền con người. Việc hai nước xích gần nhau là có thật nhưng các giới hạn cũng là có thật

Sunday, November 11, 2012

Con đường trước mặt ở biển Đông

Đây là bài viết của David Brown, một nhà ngoại giao Mĩ đã nghỉ hưu. Trong bài tác giả hướng ASEAN theo con đường có thể có lối ra cho tranh chấp biển Đông nhưng khá 'sốc' và cũng thật 'phũ phàng' đối với các nước nhỏ như VN ta . Xin dịch lại giới thiệu với mọi người cùng tham khảo.
---------------------------------------------------------------------------------------------------

Con đường trước mặt ở biển Đông
(Asia Times 7-11-12)
David Brown

Những hi vọng to tát không thực tế đã được đầu tư vào ý tưởng rằng Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) sẽ tạo thành một bức tường thành chống lại sự bành trướng của Trung Quốc tới các nước Đông Nam Á. Người ta nghĩ rằng các nước ASEAN, do bị yêu sách "chủ quyền không thể tranh cãi" đối với các "vùng nước liên quan" của Trung Quốc có vẻ vươn gần đến Singapore làm gắn bó lại với nhau, sẽ xác định rõ lợi ích chung và vạch một lằn ranh mà các cường quốc không thuộc khu vực như Nhật Bản, Úc, Ấn Độ và đặc biệt là Hoa Kỳ có thể hậu thuẫn.

Tuy nhiên, ASEAN hoạt động theo nguyên tắc đồng thuận và thương lượng không đối đầu, trong trường hợp này là một lỗ hổng chết người. Bốn trong số 10 thành viên của nó - Myanmar, Campuchia, Lào và Thái Lan – luôn đặt ưu tiên gìn giữ mối quan hệ song phương mặn nồng với Trung Quốc lên trên sự thống nhất của ASEAN. Do chia rẽ như vậy, các thành viên của ASEAN đã bàn bạc không có kết thúc để tìm kiếm một khuôn khổ thoả mãn tối thiểu tham vọng của Bắc Kinh.

Về điều này, họ đã nhận được không nhiều sự giúp đỡ từ Bắc Kinh. Trung Quốc lẫn tránh mọi đề nghị của ASEAN về việc thiết lập chế độ quản lí xung đột, bao gồm cả cái gọi là Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông. Bắc Kinh sẽ không đồng ý việc trọng tài phân xử các yêu sách đối nghịch nhau hoặc thậm chí các cuộc thảo luận với nhiều hơn một nước cùng một lúc. Thậm chí Trung Quốc cũng chẳng màng đến việc chỉ làm rõ các yêu sách của họ ở biển Đông là gì. Và như vậy, trong hai thập kỉ qua, vô số các cuộc họp ASEAN đều gác lại công việc này.

Bốn trong số 10 nước thành viên ASEAN ở tuyến đầu của tranh chấp. Malaysia, Brunei, Philippines và Việt Nam yêu sách chủ quyền đối với tất cả hay một phần quần đảo Trường Sa, một khu vực gồm các rạn đá, đảo đá và đảo nhỏ nằm lổn nhổn đầu phía nam của biển Đông. Kiểm soát các "thể địa lí" sẽ có thể yêu sách chủ quyền vùng biển xung quanh chúng. Việt Nam và Philippines yêu sách thêm các đảo nhỏ và các rạn đá xa hơn về phía bắc gần hơn về phía Trung Quốc.

Đối với Hà Nội, những yêu sách này gồm cả quần đảo Hoàng Sa, nằm giữa bờ biển miền trung Việt Nam và đảo Hải Nam, các đảo nhỏ mà Bắc Kinh giật lấy từ các chế độ đã chết Nam Việt Nam vào năm 1974 và ở đó, đầu năm nay, Bắc Kinh dựng lên một quận làm bung xung được cho là bao hết các yêu sách phình to của họ ở biển Đông. Đối với Manila, yêu sách bao gồm bãi cạn Scarborough, khu vực nhiều cá ngoài khơi chỉ cách bờ biển đảo Luzon 200 km, nơi đó hồi tháng 4 họ đã bước ra khỏi một cuộc đối đầu kết thúc nhanh với các tàu tuần dương Trung Quốc.

Không có gì đáng ngạc nhiên, chính Philippines và Việt Nam đã vận động mạnh mẽ nhất cho một đáp trả mạnh mẽ đối với tham vọng của Trung Quốc muốn thống trị các vùng biển trải dài gần 2.000 km về phía nam đảo Hải Nam. Sự nôn nóng của Manila và của Hà Nội lôi kéo hải quân Mĩ can dự có thể là một yếu tố trong tranh chấp đã khiến một số anh em ASEAN của họ khó chịu.

Ngược lại, Malaysia và Brunei đã chủ trương giữ yêu sách nhỏ nhoi hơn. Họ đã giải quyết ổn thoả yêu sách giữa họ với nhau và với Việt Nam, dựa trên các khái niệm được hệ thống hóa trong Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) và luật điều ước quốc tế. Cả hai đã đứng tách khỏi những nỗ lực của Việt Nam và Philippines trong việc bảo vệ yêu sách của họ ở vùng biển phía bắc. Mặc dù có thể không khoan nhượng về tư tưởng, Kuala Lumpur và Bandar Seri Begawan dường như đã cố hi vọng ngược với các bằng chứng đang tăng rằng sự háo ăn của Trung Quốc có thể nuốt hết các vùng biển mà họ yêu sách.

Indonesiavà Singapore cũng chia sẻ mối quan tâm trong việc ngăn cản Trung Quốc theo đuổi các yêu sách phình to của họ. Các vùng biển trong đường chín đoạn tai tiếng của Trung Quốc chồng lấn với vùng đặc quyền khu kinh tế (EEZ) của Indonesia trong vùng phụ cận của quần đảo Natuna. Jakarta và Singapore cho đến bây giờ đã làm nổi bậc bản thân họ là những người ủng hộ chính cho một "giải pháp ASEAN", với Singapore như thường lệ trì hoãn công khai đối với sự lãnh đạo của Indonesia.

Trong khi nhận là sẵn sàng giải quyết mọi thứ song phương, Trung Quốc vẫn cứ ì ra với yêu sách quyền lịch sử trong tất cả các vùng biển bên trong đường chín đoạn. Như vậy Bắc Kinh đang khẳng định quyền sở hữu các nguồn tài nguyên biển trong hơn 85% biển Đông, mặc dù UNCLOS quy định rằng tất cả các quốc gia đều có quyền chủ quyền độc quyền trong khai thác vùng biển liền kề từ bờ biển của họ ra xa đến 200 hải lí, hoặc hơn nữa nếu thềm lục địa của họ rộng hơn, trừ khi chúng giáp với vùng đặc quyền kinh tế của một quốc gia khác. Trung Quốc đã một mực bác bỏ các quy định của UNCLOS, qua việc tuyên bố các thủy thủ và ngư dân của họ đã sử dụng những vùng biển này từ thời xa xưa.

Tất cả các bên tranh chấp đều có thể viện dẫn tiền lệ lịch sử để biện minh cho yêu sách của mình. Trong nhiều thiên kỉ, biển Đông là một vùng biển chung của toàn cầu. Việt Nam có thể đưa ra hàng tá bản đồ và văn bản nhà nước thế kỉ 18 chứng minh một sự quan tâm bền bỉ nhiều hơn đáng kể trong việc thực hiện chủ quyền đối với các đảo san hô khác nhau ở biển Đông so với Trung Quốc. Giống như ở Trung Quốc, các tài liệu vàng ố này hung nóng tình cảm dân tộc.

Tuy nhiên, lập luận lịch sử không cho ra một lối thoát khỏi mớ bong bong các yêu sách, trừ khi ít ra một số tay chơi ở phía Trung Quốc tin rằng, lâp luận đó được hậu thuẫn bằng sức mạnh không thể bác được. Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì có phát biểu nổi tiếng tại cuộc họp ASEAN tổ chức vào tháng 8 năm 2010 rằng: "Trung Quốc là một nước lớn và các nước khác là nước nhỏ, và đó đơn giản là một thực tế."

Vùng nước bị khuấy động
Trong nhiều năm nay, hi vọng về một bước đột phá ngoại giao đã tăng lên trong những tháng mùa thu vào lúc biển Đông xáo động bởi gió mùa. Thời tiết dịu hơn đến, các hành động khiêu khích của Bắc Kinh lại nhân lên, đặc biệt hướng vào việc quấy rối ngư dân Việt Nam và Philippines và dọa các công ty năng lượng thăm dò triển vọng dầu khí đáy biển theo giấy phép do Hà Nội hay Manila cấp.

Bắc Kinh đã dựa vào hàng trăm tàu "an toàn hàng hải" và “bảo vệ thủy sản" có vũ trang để mở rộng sự kiểm soát của họ, trong khi lấp ló phía chân trời là lực lượng hải quân nhân dân ngày càng mạnh của họ. Không có gì đáng ngạc nhiên, Việt Nam, Malaysia, Indonesia và Singapore nỗ lực gấp đôi để xây dựng sức mạnh không và hải quân của họ. Philippines là kẻ đến muộn trong việc tăng cường quân sự ở biển Đông. Mặc dù Manila đã được thúc đẩy bởi các cuộc xung đột gần đây với Trung Quốc, lực lượng của họ đặc biệt yếu về hoả lực.

Chính sự giàu có dự kiến về dầu và khí đốt dưới đáy biển, được gói trong nỗi hận nhụt chí từ lâu về sự lăng nhục của nước ngoài, đang lôi kéo nỗ lực của Trung Quốc đưa biển Đông về dưới thống trị của mình. Việc ASEAN không bàn ra được một lối thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng đang tăng lên này, việc Trung Quốc áp dụng không ngơi nghỉ chiến lược "đàm và lấy", và việc can dự tất yếu xảy ra của Mĩ trong những xung đột này đã khiến các chuyên gia thất vọng.

Chính việc hiểu rõ một Trung Quốc hay trả thù có thể tự sắp xếp nên chiếm ưu thế như thế nào trong cuộc tranh chấp hiện nay đã đánh thức Mĩ. Washington không thích đánh nhau và vẫn chưa rõ Mĩ có thể sẽ phản ứng ra sao nếu Việt Nam hoặc Philippines hoặc thậm chí Singapore rõ ràng trượt vào tầm ảnh hưởng của Trung Quốc. Tuy nhiên, dường như khá chắc chắn rằng Washington quyết tâm ngăn chặn không để Bắc Kinh kiểm soát việc lưu thông ngang qua Biển Đông

Nếu ASEAN không lấp đầy lỗ trống, thì ai vào đây? Mĩ và phần còn lại của thế giới cần phải có lập luận vững chắc để biện minh cho sự can dự lâu bền và có hiệu quả. Do mới đây bị cháy bỏng bởi con ngáo ộp vũ khí hủy diệt hàng loạt ở Iraq, công chúng Mĩ cảnh giác về một cuộc phiêu lưu quân sự ở nước ngoài. Nhật Bản vốn cảnh giác với một tư thế quyết đoán. Nếu các quốc gia Đông Nam Á dọc bên bờ biển này mong muốn Mĩ và các đồng minh làm cái gì đó nhiều hơn là chỉ thể hiện quyết tâm bảo vệ tự do lưu thông qua biển Đông thì họ phải làm một điều gì thuyết phục rằng họ cần và đáng giúp đỡ.

Nhiều người trong cơ quan chính sách đối ngoại phương Tây tin rằng Mĩ nên là một đối tác của "Trung Quốc trỗi dậy." Các căng thẳng gia tăng tại biển Đông là một mối đe dọa cho viễn cảnh về một cộng đồng Thái Bình Dương hòa bình và thịnh vượng. Sẵn sàng nhường lại phạm vi ảnh hưởng của Trung Quốc, giống như ASEAN họ nói rằng họ sẽ không đứng về bên nào trong tranh chấp. Nhiều "nhà tư tưởng chiến lược" phương Tây vẫn còn bàn luận về các cuộc đối đầu như thể tất cả các bên đều có lỗi như nhau.

Tuy nhiên, nhận thức này có thể thay đổi. Tất cả những gì cần thiết là Brunei, Malaysia, Philippines và Việt Nam nên thương lượng một vị thế chung mà họ có thể thực hiện bằng cách làm rõ, nếu không dàn xếp được, các yêu sách của họ với nhau bằng cách áp dụng các quy định của UNCLOS và luật pháp quốc tế nói chung. Họ cũng có thể nhờ trọng tài cho các tranh chấp còn tồn lại. Hai nước không có tranh chấp Indonesia và Singapore có thể ủng hộ một quá trình của các nhà nước ASEAN như thế.

Kết quả ngay lập tức sẽ là việc làm rõ yêu sách hiện đang chồng chéo của bốn quốc gia này đối với các đảo, rạn đá và đảo đá của quần đảo Trường Sa. Họ có thể nhắm tới việc thoả thuận về "khu vực biển" mà các thể địa lí này tạo ra, và qua đó thiết lập các giới hạn địa lí của khu vực tranh chấp. Điều đó sẽ lại làm rõ ý nghĩa của những yêu sách này đối với việc kiểm soát các vùng biển xung quanh.

Về các yêu sách bên ngoài khu vực Trường Sa, một món hời được cho là chỉ tốt hơn so với không có gì. Trung Quốc đã kiểm soát quần đảo Hoàng Sa gần bốn thập kỉ qua và bây giờ có vẻ cũng quyết tâm giữ chắc bãi cạn Scarborough. Tại thời điểm này, khẳng định thành công về các quyền lịch sử của Việt Nam và Philippines đối với các vùng lãnh thổ tranh chấp dường như vô vọng.

Một tiến trình thực dụng sẽ là cố đòi Bắc Kinh công nhận vùng đặc quyền kinh tế được tạo ra theo các quy định của UNCLOS, một tiến trình mà nếu được tôn trọng có thể trả lại phần phía tây của quần đảo Hoàng Sa cho Việt Nam cũng như bãi cạn Scarborough cho Philippines. Điều này Malaysia, Brunei, Indonesia và Singapore nên ủng hộ, mặc dù họ đã né tránh việc thừa nhận yêu sách quyền lịch sử.

Các bước này, có lẽ đạt tới được sau một vài tháng đàm phán căng thẳng và bí mật, sẽ thiết lập một nền tảng cho giải pháp hòa bình cho những gì mà bây giờ không thể phủ nhận là một cuộc khủng hoảng. Nó cũng sẽ tạo cho Hoa Kì và bạn bè một cơ sở vững chắc để ủng hộ mạnh mẽ, và thậm chí – nếu phải tới mức đó - can thiệp quân sự.

Hành trang Lịch sử
Trung Quốc, với ban lãnh đạo được đổi mới và xác định trong nhiều năm tới, vào lúc đó có thể sẽ tìm kiếm cách quay ra khỏi cuộc đối đầu. Những người phát ngôn của Trung Quốc đôi lần cho biết rằng các yêu sách nên được giải quyết theo luật pháp quốc tế, và trong khi chờ giải pháp như vậy các thỏa thuận khai thác chung các nguồn tài nguyên của biển Đôngcó thể có tác dụng làm giảm căng thẳng.

Tuy nhiên sẽ không dễ làm cho Trung Quốc quay lưng lại với các yêu sách lịch sử của họ. Một bước lùi như vậy là khó tưởng tượng được trừ khi Việt Nam cũng thực hiện giống như thế - nghĩa là, trừ khi Hà Nội cũng đồng ý xác lập ranh giới biển chỉ dựa trên UNCLOS, và các nguyên tắc liên quan của luật quốc tế.

Giống như Trung Quốc, Việt Nam đang đầu tư mạnh vào lập luận lịch sử. Thật vậy, một số học giả độc lập nói rằng dựa trên bằng chứng lịch sử các yêu sách của Hà Nội đối với các đảo tranh chấp là trội hơn. Sẽ không dễ dàng hơn chút nào cho Việt Nam đặt lịch sử lên giá, xét cho cùng, đó là một quốc gia đã tôi luyện bản sắc của mình qua việc đập tan những cuộc xâm lược Trung Quốc cứ mỗi vài trăm năm một lần kể từ 938 AD Và, trừ khi hai đối thủ lâu đời và không cân xứng này có thể vượt lên trên lịch sử cay nghiệt đó, có rất ít cơ hội cho một kết thúc có hậu cho cuộc khủng hoảng hiện tại biển Đông.

Một số sẽ cho rằng bác bỏ yêu sách lịch sử của Trung Quốc và đưa ra một vị thế đàm phán chung được xác lập dựa trên các nguyên tắc pháp lí vững chắc chỉ đơn giản là sẽ chọc giận siêu cường đang lên của châu Á. Tuy nhiên, thật khó tưởng tượng rằng không chống lại tham vọng của Trung Quốc có thể dẫn đến một kết quả tốt hơn.

Hiện vẫn còn một kịch bản có nhiều hi vọng. Do bị thúc đẩy bởi nhận thức rằng thời gian đã hết, bốn nước ASEAN tranh chấp vạch ra ranh giới biển giữa họ với nhau bằng cách áp dụng các nguyên tắc pháp lí có liên quan. Được hậu thuẫn về kế hoạch của Indonesia và Singapore, nếu không phải là của cả tập thể ASEAN, họ thông báo sẵn sàng bước vào đàm phán với Trung Quốc trên cùng một cơ sở. Thay vì chối bỏ những gì đã đạt được cho đến nay hay khăng khăng rằng sẽ chỉ đàm phán song phương, Trung Quốc nên đồng ý với quá trình này. Trong tương lai gần, một thỏa thuận chi tiết nhìn nhận TQ làm chủ hầu hết quần đảo Hoàng Sa và có các chỗ tựa chân ở quần đảo Trường Sa sẽ được bàn thống nhất.

Sau đó các bên chuyển sang thảo luận các vấn đề có liên quan, ví dụ như Bộ quy tắc ứng xử. Đó sẽ không phải là tài liệu từng bị dìm xuống mà ASEAN đã thảo luận mà là một tài liệu mạnh mẽ hậu thuẫn các cách dàn xếp về lãnh thổ thảo luận ở trên. Việc cùng nhau khai thác các nguồn năng lượng có thể kết hợp với các yếu tố khác nhau của một tương lai có tính xây dựng trong biển Đông Sau đó, các bên có thể đồng ý để 'cửa mở' cho các thực thể (cơ quan) của tất cả các quốc gia ven biển hành xử với trách nhiệm.

Nói cách khác, bất kì chế độ quản lí biển Đông nào đều không thể lâu bền, trừ khi nó đảm bảo các thực thể của Trung Quốc tiếp cận công bằng các nguồn tài nguyên biển của khu vực. Các nước ven biển khác phải đón tiếp và tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư và liên doanh của Trung Quốc, bao gồm cả việc Trung Quốc tham gia khai thác hidrocarbon đáy biển. Thủy sản có thể được quản lí chung và theo hướng lâu bền, và tuần tra chung có thể thực thi các quy tắc đã thoả thuận. Cuối cùng, các nước ven biển và các nước đi biển chính có thể đàm phán các quy định chi phối các kênh vận chuyển biển, việc thông báo và các quyền đi lại trong biển Đông.

Một số có thể phản đối rằng kịch bản có hậu này sẽ nguy hiểm chết người đối với các nguyên tắc tổ chức và thực hành lãnh đạo vốn là hiện thân của cái gọi là "cách của ASEAN". Tuy nhiên, thừa nhận rằng trong trường hợp này ASEAN đã không làm mô hình đồng thuận có tác dụng, sẽ có khả năng làm hiệu quả tổng thể của tổ chức ít hao mòn hơn là tiếp tục nỗ lực không hiệu quả để khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong các tranh chấp đang tăng lên.

David Brown là một nhà ngoại giao Mĩ đã nghỉ hưu viết về Việt Nam đương đại. Có thể tiếp xúc ông tại nworbd@gmail.com.